Hikaru Nakamura - amerykański superman szachów
Zakwalifikowanie się GM Hikaru Nakamury do Turnieju Kandydatów było wielką niespodzianką dla całej społeczności szachowej, ponieważ wydawało się, że Amerykanin zakończył już swoją zawodniczą aktywność. Jednak głód udziału w poważnych turniejach po długim okresie nieaktywności, a także ogromny talent Nakamury sprawiły, że osiągnięcie tego celu nie było dla niego zbyt trudne.
Sukces Nakamury jest bardzo ważny dla popularności naszej ulubionej gry, ponieważ amerykański arcymistrz jest uznawany za najpopularniejszego szachowego streamera. To niesamowite, jak super arcymistrz na tym poziomie potrafi znaleźć właściwą drogę do tego, by jego szachy były zrozumiałe dla szerokiej rzeszy fanów szachów, w tym dla zupełnie początkujących. Moim zdaniem Nakamura jest idealnym ambasadorem szachów, który potrafi zarówno bawić ludzi, jak i wykorzystywać swoją popularność w słusznej sprawie. Zebrał nawet setki tysięcy dolarów na różne cele charytatywne!
Pozostaje wielką zagadką, jak to możliwe, że zawodnik z tak wielkim talentem nigdy nie został szachowym mistrzem świata lub przynajmniej nie rozegrał meczu o ten tytuł. Myślę, że znam odpowiedź i ponoszę pełną odpowiedzialność za ten smutny fakt. Tak, dobrze przeczytaliście, uważam, że to wyłącznie moja wina. Tak się składa, że po tym, jak Nakamura został mistrzem USA w wieku 17 lat, byłem pod takim wrażeniem jego gry, że powiedziałem wszystkim, iż pewnego dnia z pewnością zostanie mistrzem świata.
Tego typu stwierdzeń używałem już wcześniej. W latach 90. mówiłem to o GM Vasylu Ivanchuku. W 2000 roku grałem w pucharowych Mistrzostwach Świata FIDE i przegrałem swój mecz z GM Alexandrem Grischukiem. Byłem pod takim wrażeniem jego gry, że powiedziałem o nim to samo. Potem był chiński talent GM Wei Yi... No cóż, teraz już chyba widać pewien schemat. Już teraz żałuję mojej zeszłorocznej zapowiedzi dotyczącej przyszłości GM Alirezy Firouzji. Jeśli więc pytacie mnie o szanse Nakamury w nadchodzącym Turnieju Kandydatów, lepiej będę trzymał język za zębami!
Dwie rzeczy sprawiają, że Nakamura jest niebezpieczny dla każdego przeciwnika: jego słynne waleczne usposobienie i niewiarygodna biegłość taktyczna. Oto dobry przykład (który pokazuje kilka pomysłów z mojego artykułu The Art of Doing Nothing). W naszej partii z Mistrzostw USA, o której wspomniałem powyżej, doszliśmy do następującej pozycji:
W tym momencie pomyślałem: "No proszę cię, przecież nie da się wygrać takiej pozycji z arcymistrzem!". I prawie mu się to udało! Musiałem znaleźć przypominające studium szachowe wyjście z opresji w postaci motywu pata:
Przypomniałem sobie naszą partię, gdy zobaczyłem niedawną potyczkę Nakamury z GM Shakhriyarem Mamedyarovem. Znów miałem tę samą myśl: "Jak możesz grać tę pozycję na wygraną przeciwko byłemu numerowi dwa na świecie?". A jednak Nakamura grał dalej.
Tym razem nie udało mu się uzyskać niczego znaczącego, więc można by uznać, że niepotrzebnie marnuje czas, grając takie pozycje przeciwko arcymistrzom. Cóż, spójrzmy jednak na poniższą partię:
W tegorocznych turniejach z cyklu Grand Prix, Nakamura wielokrotnie popisywał się genialnymi taktycznymi zagraniami. Niektóre z nich wykorzystam w małym quizie, który zamieszczam poniżej. Spróbuj zagrać jak Nakamura!
Zacznijmy od najprostszego:
Zabawne jest to, że miesiąc później Nakamura wykorzystał dokładnie tę samą taktykę przeciwko temu samemu przeciwnikowi, wymuszając uproszczenie do wygranej końcówki wieżowej:
Oto dwie zabawne pułapki. Pierwsza z nich została przygotowana przeciwko Nakamurze. Dlaczego nie może po prostu zdobyć piona?
Oczywiście, takie pułapki są dla Nakamury dziecinnie proste. Nie przyjął prezentu i wygrał partię:
Druga pułapka jest trudniejsza, ale przeciwnik Nakamury również nie dał się na nią nabrać. Dlaczego białe nie mogą wygrać piona?
Skoro już przeanalizowaliśmy powyższą partię, wiadomo już, że Mamedyarov też nie dał się złapać w tę pułapkę.
Na koniec najtrudniejsza kombinacja ze wszystkich:
W tej partii GM Andrey Esipenko wybrał mniejsze zło i stracił tylko piona, ale to i tak nie zmieniło wyniku gry:
Mam nadzieję, że Nakamura zagra więcej takich pięknych partii podczas Turnieju Kandydatów, a wtedy może...
Cóż, tak jak już powiedziałem, będzie lepiej, jeśli na razie to przemilczę.