Mecz o Mistrzostwo Świata FIDE 2021: Carlsen vs Nepomniachtchi

Mecz o Mistrzostwo Świata w szachach z roku 2020 został przeniesiony na rok 2021. Obecny termin to 24 listopada - 16 grudnia 2021, mecz zostanie rozegrany w Dubaju (Zjednoczone Emiraty Arabskie) w ramach światowej wystawy Expo.

W meczu zmierzą się obecny Mistrz Świata w szachach Magnus Carlsen oraz GM Ian Nepomniachtchi, który wygrał Turniej Kandydatów 2020-21.

W niniejszym artykułu znajdziecie wszelkie dostępne informacje o tym wydarzeniu. 

• Jak oglądać mecz na Chess.com
• Sylwetki zawodników
• Termin i miejsce
• Fundusz nagród
• Transmisja Live
• Regulamin
• Historia meczów o MŚ

Jak oglądać mecz na Chess.com

Chess.com nabył prawa do meczu i jest oficjalnym partnerem transmisji live. Na stronie chess.com powstanie specjalna zakładka, dzięki której będziecie mogli na żywo śledzić ruchy z partii wraz z oceną komputerową, transmisję wideo meczu oraz komentarzami arcymistrzów tudzież gości specjalnych.

Codzienne sprawozdania obfitować będą w głębokie analizy partii, zdjęcia, czy komentarze wideo. Kolejne analizy i komentarze będą publikowane na kanale Youtube.

Z kolei za pomocą Facebooka i Twittera będziemy mogli na bieżąco podawać najświeższe informacje i ploteczki, zamieszczane będą również zdjęcia i wideorelacje.

Sylwetki zawodników

Magnus Carlsen (Norwegia) jest obrońcą tytułu Mistrza Świata w szachach. Ma 30 lat i tytuł w swoich dłoniach dzierży nieprzerwanie od 2013 roku, kiedy to pokonał ówczesnego mistrza świata - Viswanathana Ananda z Indii.

Carlsen uważany jest za jeden z największych talentów szachowych w historii. Tytuł arcymistrza zdobył w wieku 13 lat, 4 miesięcy i 27 dni. Wygrał niezliczoną ilość turniejów i od roku 2011 nieprzerwanie posiada najwyższy ranking na świecie.

Pretendentem do szachowej korony jest Ian Nepomniachtchi (Rosja), który wygrał Turniej Kandydatów 2020/21. Dwukrotny mistrz Rosji zajął drugie miejsce w Grand Prix FIDE w roku 2019 i dzięki temu zakwalifikował się do Turnieju Kandydatów. Rozgrywki te rozpoczęły się w roku 2020 i - ze względu na światową pandemię - zostały dokończone w kwietniu 2021 roku. Zwycięstwo w całych zawodach Nepomniachtchi zapewnił sobie już na rundę przed końcem. W sumie zdobył 8,5 punktu w 14 partiach.

Jeśli chodzi o ścisłą czołówkę światową, to właśnie Rosjanin może się pochwalić jednym z najlepszych bilansów w pojedynkach z Carlsenem. Obaj zawodnicy urodzili się w 1990 roku i w latach 2002-2003 w zawodach juniorskich grali ze sobą trzykrotnie, z czego Rosjanin dwukrotnie zwyciężał. Dodatkowo Nepo wygrał z obecnym mistrzem świata w roku 2011 (podczas turnieju Tata Steel) oraz w roku 2017 (London Chess Classic). Ogólny wynik między panami w partiach klasycznych to +4 -1 =6 na korzyść Rosjanina.   

Termin i miejsce

Mecz odbędzie się w dniach 24 listopada - 16 grudnia 2021 roku podczas wystawy World Expo w Dubaju. Pierwotnie mecz planowano zacząć w tym samym miejscu już 20 grudnia 2020, jednak z uwagi na pandemię koronawirusa, termin musiał ulec zmianie.

Fundusz nagród

Fundusz nagród wynosi 2 miliony dolarów, z czego zwycięzca dostanie 60%, a pokonany 40% tej kwoty. Jeśli jednak wynik meczu po 14 rundach partii klasycznych będzie remisowy i konieczne będą dogrywki, to triumfator otrzyma 55% funduszu nagród, a jego przeciwnik 45%.

Już przed rozpoczęciem meczu każdy z zawodników otrzymuje 200 tysięcy euro jako zadatek. Jeśli mecz odbywałby się w kraju jednego z graczy to wówczas zawodnik przyjezdny otrzymałby 100 tysięcy euro z funduszu nagród, natomiast pozostała pula rozdzielona byłaby według w/w zasad. 

Transmisja Live

Mecz będzie można śledzić na specjalnej stronie https://www.chess.com/pl/events/2021-fide-world-chess-championship.

Za komentarz w języku polskim będzie odpowiadał, dobrze wszystkim znany streamer, FM Dawid Czerw, któremu będą asystować CM Tomasz Jaskółka oraz Bartosz Rudecki. Ich studio będzie można oglądać zarówno na Twitchu , jak i na YouTubie.

Po każdej partii zespół Chess.com w składzie @MikeKlein, @PeterDoggers i nasz fotograf Maria Emelianova (@misslovalova) przygotuje dokładny "raport rundowy".

Regulamin

Oficjalny regulamin meczu można znaleźć w wersji PDF znajdują się tutaj. Najważniejsze informacje znaleźć można poniżej

• Mecz składać się będzie z 14 partii klasycznych. Zawodnik, który zdobędzie 7,5 punktu staje się automatycznie zwycięzcą.
• Losowanie kolorów odbędzie się podczas oficjalnej ceremonii otwarcia meczu.
• Tempo gry: 120 minut na pierwsze 40 posunięć, następnie po 60 minut na 20 ruchów i potem 15 minut na dokończenie partii + 30 sekund za ruch poczynając od ruchu 61.
• Jeśli po regulaminowych 14 partiach klasycznych wynik będzie remisowy to o tytule zdecyduje dogrywka. Jej tempo gry wygląda następująco: 25 minut na partię dla każdego zawodnika + 10 sekund za każdy ruch od początku partii.
• Jeśli i dogrywka tempem 25'+10'' nie przyniesie rozstrzygnięcia to zawodnicy zagrają dwie partie tempem 5 minut z bonifikatą 3 sekund za każdy ruch od początku partii. Jeśli wciąż nie będzie zwycięzcy, to nastąpi kolejny mecz blitzowy (5'+3''). Jeśli po 5 takich minimeczach blitzowych wynik wciąż będzie remisowy to zawodnicy rozegrają armagedon - grający białymi otrzyma 5 minut, grający czarnymi - 4 minuty. Po 60 posunięciach obaj zawodnicy zaczną dostawać bonifikatę w postaci 3 sekund za ruch (poczynając od posunięcia numer 61). W przypadku remisu zawodnik, który grał armagedon czarnymi  zostaje uznany za zwycięzcę całego meczu.
• Zawodnicy mają zakaz zgadzania się na remis przed 30 ruchem, chyba że - z uwagi na trzykrotne pojawienie się tej samej pozycji - zezwoli na to sędzia meczu. 

Historia meczów o MŚ

Historia meczów o tytuł Mistrza Świata w szachach ma długoletnią tradycję. Pierwszy oficjalny mecz został rozegrany w roku 1886 pomiędzy Johannesem Zukertortem, a Wilhelmem Steinitzem. Steinitz wygrał mecz i został pierwszym oficjalnym mistrzem świata. Potem kolejno Emanuel Lasker (Niemcy), Jose Raul Capablanca (Kuba), Alexander Alekhine (ZSSR/Francja) oraz GM Max Euwe (Niderlandy) zdobywali tytuł dzięki zwycięstwu nad ówczesnym mistrzem świata.

Alekhine odzyskał tytuł, ale z uwagi na jego śmierć w roku 1946 na szachowym tronie pozostał wakat. FIDE zorganizowało mecz-turniej w roku 1948. Jego zwycięzcą został GM Mikhail Botvinnik (ZSRR), który potem kilkukrotnie tracił i odzyskiwał tytuł w meczach ze swoimi rodakami: GM Vasilyem Smyslovem i GM Mikhailem Talem. Dopiero po przegranej z GM Tigranem Petrosianem utracił prawo do meczu rewanżowego i zaprzestał prób walki o tytuł. 

Następnie GM Boris Spassky pokonał Petrosiana, lecz wraz z jego przegraną w tzw. meczu stulecia (Reykjavík 1972r.) z GM Bobbym Fischerem (Stany Zjednoczone), dominacja Związku Radzieckiego została przerwana.

Z uwagi na niespełnienie przez FIDE wszystkich warunków postawionych przez genialnego Amerykanina, Fischer odmówił w roku 1975 udziału w  meczu z GM Anatolym Karpovem i utracił tytuł. Szachowa korona powróciła do Związku Radzieckiego, przez 10 lat dzierżona była przez Anatolija Evgenijewicza. W roku 1985 został on pokonany przez swego rodaka - GM Garry'ego Kasparova, który wygrał z Karpovem dopiero w drugim meczu. Pierwsze starcie pomiędzy tymi zawodnikami odbyło się rok wcześniej i zostało przerwane bez wskazania zwycięzcy po 48 (!) partiach.

Kasparov wygrał jeszcze trzy mecze z Karpovem, ale potem odszedł z FIDE i zagrał kolejne trzy mecze pod egidą PCA (Professional Chess Association). Pokonał GM Nigela Shorta oraz GM Viswanathana Ananda, jednak w roku 2000 musiał uznać wyższość GM Vladimira Kramnika, który jest uznawany za 14-go mistrza świata.

Wspomniany Karpov, a potem GM Alexander Khalifman, Anand, GM Ruslan Ponomariov, GM Rustam Kasimdzhanov i GM Veselin Topalov wygrywali oficjalne mecze o mistrzostwo świata FIDE w latach 90-tych i na początku obecnego stulecia, lecz z uwagi na absencję m.in. Kasparova czy Kramnika, ich tytuły są często kwestionowane. Nadmienić należy, że w tych czasach FIDE organizowało turnieje, które wyłaniały mistrza świata - zrezygnowano z tradycji - meczu mistrz świata vs. pretendent. 

W roku 2004 Kramnik obronił swój tytuł w meczu z GM Peter Leko (Węgry), a potem wygrał "unifikujący" mecz z Topalovem (Bułgaria) w roku 2006. W roku 2007 Anand (Indie)  zdobył tytuł mistrza świata po wygraniu meczu-turnieju w Meksyku. Hindus przez długie lata dzierżył miano Mistrza Świata w szachach, kolejno wygrywając mecze z Kramnikiem (2008), Topalovem (2010) i GM Borisem Gelfandem (2012)

Dopiero w roku 2013 GM Magnus Carlsen pokonał Ananda w Chennai (Indie) i od tego czasu szachowa korona należy do niego. Norweg obronił tytuł już kilkukrotnie, wygrywając mecze z: Anandem (2014), GM Sergeyem Karjakinem (2016) oraz GM Fabiano Caruaną (2018).