TK 2022, runda 12: Remis w niedzielę da Nepomniachtchiemu zwycięstwo w Turnieju Kandydatów

GM Ian Nepomniachtchi powiększył swoją przewagę do dwóch punktów i do zwycięstwa w Turnieju Kandydatów 2022 wystarczy mu w niedzielę tylko remis. Remisowa partia Nepo z GM Hikaru Nakamurą trwała zaledwie siedem minut, natomiast jego najgroźniejszy rywal, GM Ding Liren, przegrał z GM Teimourem Radjabovem. 

GM Fabiano Caruana nadal zajmuje czwarte miejsce w tabeli, ale od dziś po remisie z GM Richardem Rapportem dzieli je z wspólnie z GM Teimourem Radjabovem. GM Jan-Krzysztof Duda był bardzo bliski zwycięstwa w partii z GM Alirezą Firouzją, ale ta partia również zakończyła się remisem.

Z powodu zaskakującej porażki Dinga w piątek, Nepomniachtchi ma teraz dwa punkty przewagi nad innymi zawodnikami, co oznacza, że już praktycznie zagwarantował sobie pierwsze miejsce w turnieju. Potrzebował zaledwie 12 rund, aby zdobyć 8,5 punktu. Jest to wynik, który po 14 rundach w pięciu poprzednich Turniejach Kandydatów wystarczał do odniesienia zwycięstwa w turnieju.

W niedzielę rosyjski arcymistrz prawdopodobnie przypieczętuje swoje zwycięstwo w turnieju kolejnym remisem, ponieważ znów będzie grał białymi. Jego przeciwnikiem będzie jednak Rapport, jeden z najbardziej nieprzewidywalnych zawodników w turnieju. Może węgierski arcymistrz będzie miał jednak ochotę na grę?

Przegrana Dinga to dobra wiadomość dla Caruany, Nakamury, a nawet Radjabova, którzy wciąż walczą o drugie miejsce. Jak już wcześniej wspomniano, tylko taka sama liczba punktów na pierwszym miejscu w tabeli może doprowadzić do dogrywki, natomiast w przeciwnym razie jako pierwsza zastosowana będzie punktacja pomocnicza Sonneborna-Bergera.

Zarówno Ding, jak i Nakamura stwierdzili w wywiadach, że lepiej byłoby, gdyby zawodnicy grali również o drugie miejsce, natomiast Radjabovowi nie przeszkadzają zasady rozgrywania dogrywek w obecnym kształcie. Trudno byłoby wprowadzić zmiany w przepisach w ostatniej chwili, a i tak może to zrobić tylko i wyłącznie Rada FIDE. Gdyby jednak wszystkie strony były co do tego zgodne, wprowadzenie takiego rozwiązania byłoby jeszcze możliwe.

Wszystko to może okazać się nieistotne, jeśli Carlsen zdecyduje się mimo wszystko bronić tytułu przeciwko zwycięzcy turnieju. Nakamura powiedział dzisiaj, że zrozumie jeśli Carlsen będzie chciał robić jeszcze inne rzeczy w życiu, ale jednocześnie nadal uważa, że Norweg zagra jeszcze jeden mecz: "Gdyby nie zagrał, byłbym zszokowany. Po prostu w to nie wierzę." Radjabov jest podobnego zdania: "Jestem pewien, że zagra w meczu o mistrzostwo świata. Nie wiem, dlaczego wszyscy tak się tym stresują".

Jestem pewien, że zagra w meczu o mistrzostwo świata. Nie wiem, dlaczego wszyscy tak się tym stresują.
—GM Teimour Radjabov

Nepomniachtchi-Nakamura ½-½

Bardzo szybki remis stał się bardzo prawdopodobny już w momencie, gdy Nakamura zagrał swój trzeci ruch. Decyzja o zagraniu obrony berlińskiej, która i tak jest jego główną bronią, była znakiem, że zadowoli się w tej partii remisem. To, czy remis był zadowalający dla Nepomniachtchiego było pytaniem retorycznym.

Jednym z wariantów obrony berlińskiej jest słynna linia prowadząca do trzykrotnego powtórzenia pozycji już w 14. ruchu. Dosłownie setki partii zakończyło się takim remisem i ta nie była żadnym wyjątkiem.

Po siedmiu minutach Nepomniachtchi zatrzymał zegar, a po potwierdzeniu przez arbitra, że wszystko jest w porządku, zawodnicy uścisnęli sobie dłonie i wymienili kilka uśmiechów. Tym razem Nakamura nie zdążył jeszcze nawet założyć z powrotem swojej marynarki, a Nepomniachtchi opuścił salę gry z prawie pełnym termosem herbaty.

To, co się wydarzyło nie było dobre dla fanów, ale miało też sens dla Nakamury, który mógł dzięki temu zaoszczędzić trochę energii i skupić się na kolejnej partii białymi w niedzielę, a później, w razie potrzeby, pójść na całość przeciwko Dingowi w finałowej rundzie.

Nakamura powiedział, że zagranie np. obrony sycylijskiej nie wchodziło w rachubę, biorąc pod uwagę ostatnią partię, w której zagrał taki wariant przeciwko GM Vladimirovi Fedoseevovi w ramach rozgrywek Chess.com Rapid Chess Championship, tuż przed wylotem ze Stanów Zjednoczonych do Madrytu. "On mnie w tamtej partii kompletnie zdominował, zostałem po prostu zmiażdżony, więc uznałem, że nie warto było ryzykować".

Nepomniachtchi uznał, że trudno powiedzieć, czy 1...e5 i obrona berlińska były właściwym wyborem Nakamury: "Zasadniczo piłka była po jego stronie". Lider turnieju przygotował się na obronę Pirca i kilka rzadkich linii w partii hiszpańskiej, na wypadek gdyby Nakamura naprawdę zamierzał zagrać którąś z nich. "Pomyślałem, że jeśli ma zagrać ten wariant, to niech tak będzie. Nie miałem dziś raczej ochoty na obalanie obrony berlińskiej."

Nie miałem dziś raczej ochoty na obalanie obrony berlińskiej.
—GM Ian Nepomniachtchi

Nakamura przy okazji wyraził kilka miłych słów o swoim przeciwniku: "Myślę, że wielu ludzi było krytycznych wobec Iana. Czują, że dostał w partiach wiele prezentów, miał szczęście... Ale kiedy grasz dobrze przez cały czas tak jak on, to sam powodujesz, że sprzyja ci szczęście, więc myślę, że biorąc pod uwagę jego grę, to całkowicie zasłużył na taki wynik." 

Adnotacje - GM Rafael Leitao.

Ding-Radjabov 0-1

Radjabov może nigdy nie zaczął nawet marzyć o zwycięstwie w całym turnieju, ale tak naprawdę jego gra wygląda całkiem dobrze - pokonał już przecież będących w dobrej formie Nakamurę i Dinga. Cóż, szczerze mówiąc, dobrej formy Dinga nie było dziś widać w ogóle, jako że Chińczyk rozegrał dziś swoją najsłabszą partię w turnieju. Podobnie jak podczas Pucharu Świata FIDE, jego potknięcie nastąpiło w pojedynku z arcymistrzem z Azerbejdżanu.

Wygląda na to, że Dinga zaskoczył ruch 8...Sa6, bo po nim Chińczyk po raz pierwszy wykorzystał trochę więcej czasu na zastanowienie się nad swoim posunięciem. Po partii powiedział, że żałuje tego, jak rozegrał debiut i że w tym momencie nie znał już teorii. "Bardzo trudno było mi się dostosować", powiedział. "Chciałem grać o zwycięstwo, ale nie robi się tego w taki sposób".

Radjabov pozwolił na zdwojenie swojego piona 'a', ale w zamian zdobył parę gońców i dodatkową otwartą linię. W wywiadzie po partii powiedział, że był zaskoczony ruchem 12.b4 ze strony Dinga, a potem również tym, że po ruchu b4-b5 nie nastąpiło a3-a4.

Pozycja po 13...a5.

Nakamura krótko skomentował tę partię, gdy zawodnicy dotarli do 13. posunięcia. Powiedział, że białe "fatalnie" rozegrały debiut i dodał: "Mam wrażenie, że ta partia szybko się skończy". Jednak, gdy zaczął przyglądać się szachownicy nieco dłużej, zaczęła podobać mu się pozycja czarnych, które miały do zagrania wiele łatwych ruchów, a białe były nieco opóźnione w rozwoju.

Jak się okazało, Nakamura dobrze przewidział przebieg wydarzeń, ponieważ sprawy dla białych dość szybko przybrały zły obrót. Ding nadal "grał bardzo nerwowo" (Radjabov) i już przed 20. posunięciem znalazł się w bardzo trudnym położeniu. 

"Chciał zrobić roszadę i oddać piona na 'a3', ale 19...Gxh3 to bardzo paskudny ruch" - powiedział Radjabov. "Był bardzo zdezorientowany co do tej pozycji. Mógł stawiać lepszy opór; to, co zrobił, prowadziło do całkowitej przegranej; nie wiem, co on wtedy myślał."

Kiedy Ding przegapił ładne 21...Wxe3! (podobnie jak w partii Letelier-Fischer!) było już po wszystkim i Chińczyk został po prostu zmieciony z szachownicy.

Po partii Ding stwierdził bardzo dobitnie: "Wczoraj wygrałem przegraną pozycję, ale dziś przegrałem, więc wychodzi na to, że szachy są sprawiedliwe".

Duda-Firouzja ½-½

Duda jeszcze nigdy nie pokonał Firouzji (cztery partie klasyczne przegrał, a dwie zremisował) i dziś może pluć sobie w brodę, że nie wykorzystał szansy na zwycięstwo. Firouzja zagrał podobnie jak wczoraj, czyli nieco lekkomyślnie, bo ponownie zbyt wcześnie pchnął piona 'g', przez co otrzymał przegraną pozycję, jednak Dudzie nie udało się znaleźć sposobu na wygraną.

Partia zaczęła się od obrony półsłowiańskiej, czyli debiutu, który Firouzja grał czarnymi tylko kilka razy w swojej karierze (bardziej lubi grać obronę Grunfelda lub obronę królewsko-indyjską). Zawodnicy zagrali ostry wariant, który tak naprawdę do 20. posunięcia jest znany we współczesnej teorii, ale wydawało się, że wiedza Firouzji na temat tej linii skończyła się trochę wcześniej, ponieważ zastanawiał się nieco dłużej nad 15. i 16. posunięciem.

We wspomnianym wariancie czarne poświęcają jakość, ale dostają w zamian wolnego piona, który dociera aż do pola 'b2'. Pozycja jest bardzo dynamiczna, ale wyrównana, jednak nie po 22...g5 - no nie, Firouzja znów zrobił to samo!

Pozycja po 22...g5.

Była to nowinka, ale jednak wątpliwa, tymczasem wcześniej w tym wariancie zagrano 22...c5 w partii Dubov-Shirov, Moskwa 2013.

Firouzja musiał przeoczyć lub, co bardziej prawdopodobne, nie docenić naturalnej odpowiedzi białych w postaci 23.f4, po której musiał pożegnać się ze swoim pionem na 'b2'. Czy jednak białe nie osłabiły zbytnio swojego skrzydła królewskiego? Otóż nie. Było ono osłabione, ale też stosunkowo łatwo można było je obronić.

Naroditsky: "Alireza znajduje się teraz na równi pochyłej!"

Pasek oceny silnika pokazywał przewagę białych, ale już kilka ruchów później nagle spadł do poziomu oznaczającego remis. Ruch 27.Wf2 Dudy był nieco niezgrabny i oparty na błędnej kalkulacji, a Firouzja mógł w tym momencie od razu doprowadzić do remisu.

Wyraźnie zmęczony i ponownie ziewający przy szachownicy młodzieniec nie wykorzystał jednak swojej szansy i Duda nadal mógł grać z przewagą jakości.

Naroditsky: "Alirezie wyraźnie coś w tym turnieju nie wychodzi". Nasz komentator uznał, że to przez brak uporu: "To tak, jakby on już pogodził się z tym, jak dalej potoczy się ta partia".

Białe znów nie wykorzystały jednak swojej szansy, ponieważ swoje 37. posunięcie Duda zagrał zbyt szybko - prawdopodobnie z powodu zmęczenia po 12 długich i wyczerpujących rundach. Mając na zegarze 7,5 minuty poświęcił zaledwie 21 sekund na 37.Wxf7?, ale nie zauważył odpowiedzi czarnych, która ostatecznie doprowadziła do remisu.

Adnotacje - GM Rafael Leitao

Rapport-Caruana ½-½

Po szybkiej, ale bardzo ostrej remisowej partii w piątej rundzie, zawodnicy ponownie podzielili się punktami, tym razem jednak w bardziej spokojny sposób. Rapport wybrał rzadkie posunięcie 6.h3 w wariancie antyberlińskim w partii hiszpańskiej, a będąc na swoim 13. posunięciu miał już wykonanych siedem ruchów skoczkami, co doprowadziło do osiągnięcia bardzo solidnej pozycji przez białe.

Partia zrobiła się ciekawa, gdy Rapport po raz drugi pchnął swojego piona 'h', przewidując plan czarnych polegający na zagraniu ...0-0-0, ...g5 i ...h5. Pomimo tego Caruana i tak zrobił długą roszadę, co oznaczało, że nie przeszkadzało mu odbicie na polu 'b6' w kierunku od centrum.

Rapport też postanowił przestawić swojego króla na skrzydło hetmańskie, po czym większość akcji rozegrała się po przeciwnej stronie szachownicy. Tuż przed kontrolą czasu zawodnicy zdecydowali się na zagranie ekscytującej sekwencji taktycznej, która doprowadziła jednak do wielu wymian. W powstałej końcówce wieżowej Caruana miał jednego wolnego piona przewagi, ale ponieważ jego wieża znajdowała się przed tym pionem, nie miał żadnych szans na wygraną.

Adnotacje - GM Rafael Leitao

Runda 13 - kojarzenia

Runda 14 - kojarzenia

Poprzednie artykuły:

• TK 2022, runda 11: Nepomniachtchi o krok od zwycięstwa w turnieju
• TK 2022, runda 10: Nepomniachtchi powiększa przewagę dzięki zwycięstwu Dudy nad Caruaną
• TK 2022, runda 9: Po remisie z Caruaną, Nepomniachtchi coraz bliżej zwycięstwa w turnieju
• TK 2022, runda 8: Nakamura pokonuje Caruanę, a Nepomniachtchi szybko remisuje i powiększa przewagę
• TK 2022, runda 7: Ponowne zwycięstwa Caruany i Nepomniachtchiego, coraz większa przewaga nad rywalami
• TK 2022, runda 6: Nepomniachtchi i Caruana wygrywają swoje partie w niesamowitej 6. rundzie
• TK 2022, runda 5: Nepomniachtchi ucieka spod topora i pozostaje na prowadzeniu
• TK 2022, runda 4: Nepomniachtchi pokonuje Firouzję i wysuwa się na prowadzenie
• TK 2022, runda 3: Dzień remisów i imponująca gra w obronie Nakamury
• TK 2022, runda 2: Remis w pojedynku liderów, Nakamura ogrywa Radjabova
• TK 2022, runda 1: Zwycięstwa Caruany i Nepomniachtchiego na początek turnieju
• Który z zawodników ma najlepsze wyniki po zakończeniu pandemii? (artykuł w j. ang.)
• Kto wygra Turniej Kandydatów: Analiza (artykuł w j. ang.)
• Kto wygra Turniej Kandydatów?
• Turniej Kandydatów 2022: Wszystkie niezbędne informacje