Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 11: Indie zdobywają historyczne podwójne złoto, Polki bez medalu

Ostatnia runda 45. Olimpiady Szachowej FIDE 2024 oraz 45. Olimpiady Szachowej FIDE Kobiet nie była dla naszych reprezentacji zbyt szczęśliwa. W obu sekcjach przeciwnikami reprezentantów Polski byli Gruzini. W sekcji kobiet Polki przegrały z Gruzinkami 0,5-3,5, a jedyne pół punktu wywalczyła GM Monika Soćko. Porażka oznacza, że Polki wracają do domu bez medali—nasze reprezentantki zajęły ostatecznie 9. pozycję w tabeli.

Mecz panów w sekcji Open zakończył się remisem 2-2. Kolejną partię wygrał GM Jan-Krzysztof Duda, GM Radosław Wojtaszek i GM Mateusz Bartel zremisowali, natomiast GM Szymon Gumularz musiał uznać wyższość GM‑a Baadura Jobavy. Polacy zajęli ostatecznie 22. lokatę.

Analizę dwóch ostatnich partii Dudy oraz podsumowanie Olimpiady przygotował IM Dawid Czerw:

Szczegółowe wyniki Polaków znajdują się w tabelach poniżej.

W ostatniej rundzie w sekcji Open drużyna Indii przypieczętowała swoje ostateczne zwycięstwo, pokonując 3,5-0,5 reprezentację Słowenii. W drużynie Hindusów swoje partie wygrali GM Gukesh Dommaraju, GM Arjun Erigaisi oraz GM Praggnanandhaa Rameshbabu. Indie zakończyły Olimpiadę z przewagą czterech punktów nad kolejnymi pięcioma zespołami. Srebrny medal przypadł Stanom Zjednoczonym, które w ostatniej rundzie wygrały z Chinami (jedyne i decydujące zwycięstwo odniósł GM Wesley So), natomiast brązowe medale powędrują do ekipy Uzbekistanu, która wygrała z Francją dzięki zwycięstwu GM‑a Shamsiddina Vokhidova. Tuż za podium uplasowały się Chiny, Serbia oraz Armenia. 

W sekcji kobiet ostatecznie również triumfowała drużyna Indii, która sięgnęła po olimpijskie złoto po raz pierwszy w historii (w 2022 r. Indie były o krok od złota). W ostatniej rundzie Hinduski pewnie pokonały 3,5-0,5 drużynę Azerbejdżanu, natomiast ich główne rywalki, Kazachstan, zremisowały 2-2 z drużyną Stanów Zjednoczonych i ostatecznie zdobyły srebrny medal. Brąz powędrował do ekipy Stanów Zjednoczonych. 

• Wyniki Polaków
• Sekcja Open: India przypieczętowuje zwycięstwo, pokonując Słowenię; srebro dla USA, a brąz dla Uzbekistanu
• Sekcja kobiet: Wygrana Indii, srebro dla Kazachstanu, a brąz dla USA

Wyniki Polaków

WYNIKI – RUNDA NR 11

Sekcja Open

Sekcja kobiet

Sekcja Open: India przypieczętowuje zwycięstwo, pokonując Słowenię; srebro dla USA, a brąz dla Uzbekistanu

Znacznie bardziej cyniczna drużyna niż Indie mogłaby zapewnić sobie zdobycie olimpijskiego złota poprzez szybki remis ze Słowenią, ale Hindusi nie zamierzali zwalniać tempa i robić wyjątku. Reprezentanci Indii usiedli do szachownic i kompletnie zdominowali przeciwników. Srebrne i brązowe medale przypadły odpowiednio Stanom Zjednoczonym i Uzbekistanowi, którzy w niedzielę odnieśli minimalne, lecz wystarczające zwycięstwa.

Wszystkie partie i wyniki można zobaczyć tutaj.

Ostateczna klasyfikacja pokazuje klasę drużyny Indii, która wygrała turniej z czterema dużymi punktami przewagi nad kolejnymi zespołami.

Przed finałową rundą złote medale dla drużyny Indii były „niemal” pewne, ale z psychologicznego punktu widzenia to „niemal” było potencjalnie zdradliwe. W rozmowie z FM‑em Mikiem Kleinem Gukesh powiedział:

„Wczoraj na spotkaniu drużyny byliśmy już w nastroju do świętowania. Muszę przyznać, że po wczorajszej partii byłem bardzo podekscytowany i nawet nie chciałem dzisiaj grać. Chciałem grać, ale miałem nadzieję, że partii nie będzie. Wszyscy byliśmy bardzo szczęśliwi, ale zmusiliśmy się do tego, aby się skupić, przyjechać tu, wykonać to, co do nas należy, a potem świętować”.

Można śmiało powiedzieć, że misja została wykonana!

Na najwyższej szachownicy Gukesh rozprawił się z groźnym GM‑em Vladimirem Fedoseevem.

Gukesh wyjaśnił, że nie skupiał się na swoim indywidualnym wyniku i przypomniał Olimpiadę w Chennai, kiedy wszystko wskazywało na to, że Indie zdobędą złoty medal, a potem on przegrał kluczową partię z GM‑em Nodirbekiem Abdusattorovem: 

„Ten turniej był dla mnie bardzo ważny, zwłaszcza po tym, co wydarzyło się poprzednim razem, kiedy byliśmy tak blisko zdobycia złota jako drużyna. Pomyślałem, że tym razem, bez względu na wszystko, zrobię co w mojej mocy, aby wygrać złoto dla drużyny, więc tak naprawdę nie myślałem zbyt wiele o indywidualnym wyniku. Chciałem tylko, by tym razem wygrała moja drużyna”.

Pomyślałem, że tym razem, bez względu na wszystko, zrobię co w mojej mocy, aby wygrać złoto dla drużyny!

—Gukesh Dommaraju

Mimo to, jeśli chodzi o wynik indywidualny, Gukesh zostawił całą konkurencję daleko w tyle i jako jedyny ukończył turniej rating performance powyżej 3000. Oprócz tego zyskał też 30 punktów rankingowych i zdobył oczywiście indywidualne złoto na pierwszej szachownicy.

Jedynym konkurentem był tak naprawdę jego kolega z drużyny, Arjun, który wygrał dziewięć partii i wspiął się na trzecie miejsce na świecie, spychając GM‑a Fabiano Caruanę na czwartą pozycję. 

Nie po raz pierwszy na tej Olimpiadzie partia Arjuna—tym razem zwycięstwo nad 20-letnim Słoweńcem GM‑em Janem Subeljem—zostało przez nas wybrane na partię dnia. Analizę przygotował GM Rafael Leitao.

Wisienką na torcie była wygrana Praggnanandhy, który w poprzedniej rundzie poniósł jedyną indywidualną porażkę w zespole Indii w całym turnieju.

Teoretycznie, gdyby Indie przegrały, Chiny nadal mogłyby zdobyć złoto, ale gdy mistrz świata GM Ding Liren zremisował białymi z Caruaną w 10 posunięciach, stało się jasne, że Chińczycy nie dążą do zwycięstwa za wszelką cenę.

How the 2024 #ChessOlympiad ended for Ding Liren and Fabiano Caruana! pic.twitter.com/VubZ1ZVbI0

— chess24 (@chess24com) September 22, 2024

W rzeczywistości to drużyna USA wyszła z pojedynku zwycięsko i wywalczyła srebrne medale.

To świetny wynik, biorąc pod uwagę, że tylko GM Levon Aronian uniknął w Budapeszcie straty punktów rankingowych. Być może wszystko potoczyłoby się inaczej, gdyby So rozgrzał się wcześniej, ponieważ jego zwycięstwa w ostatnich dwóch rundach sugerowały, że wrócił do swojej najlepszej dyspozycji. Pokonanie Praggnanandhy nie uchroniło jego drużyny przed przegraną z Indiami, ale równie przekonujące zwycięstwo nad GM‑em Wei Yi, jedną z gwiazd imprezy, zrobiło różnicę. 

Brązowe medale powędrowały do obrońcy tytułu, drużyny Uzbekistanu, która zawdzięcza ten fakt wygranej partii Vokhidova. Reprezentant Uzbekistanu rozegrał nerwowy pojedynek z GM‑em Maximem Lagardem. Na początku grający białymi Francuz miał bardzo dużą przewagę, jednak później źle rozegrał pozycję i poległ w niedoczasie. 

Vokhidov został przywitany przez swój zespół jak bohater.

The Uzbekistan team congratulates Shamsiddin Vokhidov on winning the match vs. France! https://t.co/SenbYqvTnC#ChessOlympiad pic.twitter.com/ZMeFNa4x5V

— chess24 (@chess24com) September 22, 2024

Zdobył również indywidualne złoto na szachownicy nr 4—jego łączny wynik to 8/10 pkt, przy czym warto zauważyć, że Uzbekistańczyk nie poniósł w turnieju ani jednej porażki.

Z wyjątkiem Indii, wszystkie czołowe drużyny przegrały po dwa mecze, a kształt ostatecznej klasyfikacji zależał w dużej mierze od ostatniej rundy. Wygrana Serbii 3,5-0,5 z Ukrainą i Armenii 2,5-1,5 z Iranem sprawiły, że obie drużyny wskoczyły na wspólne drugie miejsce w tabeli, jednak przez gorszą punktację pomocniczą, nie załapały się na podium. Drużyna Niemiec otrzymała kilka poważnych ciosów na początku Olimpiady, ale ostatecznie znalazła się na szczycie listy kilku drużyn zajmujących wspólne siódme miejsce, głównie za sprawą indywidualnego złotego medalu GM‑a Frederika Svane’a (jego ostateczny wynik to 8/9 pkt). Zajęte przez Niemcy miejsce wydaje się właściwe, ponieważ byli rozstawieni właśnie z numerem 7.

Sekcja kobiet: Wygrana Indii, srebro dla Kazachstanu, brąz dla USA

Niedziela była najszczęśliwszym dniem dla całych indyjskich szachów, ponieważ drużyna kobiet również zdobyła historyczne pierwsze złoto (nie licząc wspólnego pierwszego miejsca z Rosją na Olimpiadzie Online 2020). Był to dopiero drugi drużynowy medal Indii po brązie zdobytym w 2022 roku, a po raz pierwszy od 2018 roku jeden kraj zdobył obie najwyższe nagrody olimpijskie (wówczas były to Chiny).

W przeciwieństwie do swoich rodaków z sekcji Open, którzy nie przegrali ani jednego meczu, kobieca drużyna Indii po siedmiu wygranych rundach z rzędu doznała porażki z rąk Polski w rundzie nr 8. Następnie zremisowała 2:2 z USA, a potem z impetem powróciła na właściwą ścieżkę i pokonała Chiny oraz Azerbejdżan.

Z uwagi na remis 2:2 ze Stanami Zjednoczonymi, Kazachstan przegrał walkę z Indiami, ale ostatecznie zdobył srebro—to chyba całkiem nieźle jak na drużynę, która była rozstawiona na 10. miejscu. Warto nadmienić, że to pierwszy drużynowy medal olimpijski Kazachstanu. Brązowy medal przypadł drużynie USA, dla której był to pierwszy medal od 2008 roku (wtedy również wywalczyli brąz), natomiast jej najlepszym osiągnięciem jest srebro zdobyte w 2004 roku.

Wszystkie wyniki można znaleźć tutaj.

GM Harika Dronavalli nadała ton Indiom na pierwszej szachownicy, wygrywając z IM Gunay Mammadzadą w końcówce wieżowej. Pomimo tego, że reprezentantka Azerbejdżanu zagrała zbyt pasywnie i niepotrzebnie osłabiła swoje skrzydło królewskie, Harika wykazała się świetną techniką w końcówce i ograła przeciwniczkę w teoretycznie remisowej wieżówce. 

IM Divya Deshmukh i IM Vantika Agrawal również wygrały swoje partie, natomiast GM Vaishali Rameshbabu zanotowała remis, dzięki czemu Hinduski zdobyły 3,5 pkt na czterech szachownicach. Na ich szczęście Kazachstanowi nie udało się pokonać Amerykanek, co oznaczało, że tym razem złoto było pewne.

W pomeczowym wywiadzie Harika bez wątpienia wciąż myślała o dramatycznym ostatnim dniu w 2022 roku w Chennai, kiedy to Indie spadły z pierwszego na trzecie miejsce i zdobyły brąz z powodu przegranej z USA.

„Jestem bardzo szczęśliwa, że w końcu udało mi się to ostatniego dnia” – powiedziała. „Ten turniej był dla mnie jak rollercoaster i cieszę się, że w kluczowych partiach dziewczyny podrywały się do walki i w końcu udało nam się jako drużynie wygrać ostatni mecz, więc to wiele znaczy. Grałyśmy tutaj ze wszystkimi najsilniejszymi drużynami i myślę, że zasłużyłyśmy na złoty medal”.

Mike Klein talked to the Indian Women's team after their match win. Vaishali: "Very happy that we've finally won. I still remember how painful it was in the last year when we lost the last round. Honestly I could not sleep last night thinking about those things!" #ChessOlympiad pic.twitter.com/7E34AUKByp

— chess24 (@chess24com) September 22, 2024

Nie jest niespodzianką, że Indie zdobyły również puchar Gaprindashvili—nazwaną na cześć GM Nony Gaprindashvili nagrodę, którą przyznaje się krajowi, który osiągnął najlepszy wynik (im mniejszy tym lepszy) w sekcjach Open i kobiet.

Kazachstan miał szanse na pokonanie USA, ale trudno było to zrobić z tak dużą przewagą jak Indie. W partii pomiędzy dwiema nastolatkami na szachowicy nr 4, WIM Alua Nurman (17 lat) zdobyła piona po tym, jak IM Alice Lee (15 lat) przeoczyła motyw taktyczny, ale mimo to Amerykanka zdołała utrzymać remis. Po meczu Nurman nie przejmowała się zbytnio tym faktem, być może również dlatego, że jej wynik 6,5/9 wystarczył do zdobycia normy na IM‑a.

17-year-old Alua Nurman has won team silver with Kazakhstan. On a missed win vs. Alice Lee today she commented: "I'm very calm about it — it happens... a lot!" #ChessOlympiad pic.twitter.com/3z8IGaUvTD

— chess24 (@chess24com) September 22, 2024

The US Women's team talk about their #ChessOlympiad as they waited to know if they'd won medals — they had, as the team took bronze! pic.twitter.com/16WbidaWRD

— chess24 (@chess24com) September 22, 2024

Tuż za podium uplasowały się drużyny z Hiszpanii, Armenii i Gruzji—wszystkie zespoły zdobyły po 17 dużych punktów, ale miały gorszą punktację pomocniczą od USA. 

Przykro było oglądać nieobecność Iranu w meczu przeciwko Izraelowi. Taka sytuacja na turniejach szachowych zdarzała się już wiele razy, a biorąc pod uwagę obecne wydarzenia geopolityczne, można się było jej spodziewać. Chociaż FIDE wyraziło w przeszłości zamiar pracy nad rozwiązaniem tego problemu (na przykład, w takich przypadkach, ukaraniem Iranu), kwestia może okazać się po prostu zbyt delikatna. Po 15 minutach sędzia zatrzymał zegary i ogłosił walkower 4:0 dla Izraela.

Patrząc na występy indywidualne, niesamowity występ zaliczyła Deshmukh, której rating performance wyniósł ponad 2600. Dzięki temu Divya zdobyła indywidualny złoty medal na szachownicy nr 3, natomiast na szachownicy nr 4 po złoto sięgnęła kolejna reprezentantka Indii, Vantika. Na najwyższej szachownicy złoty medal powędrował do Chinki GM Zhu Jiner.

Zdobywczyni złotego medalu na szachownicy nr 5, reprezentantka Izraela WFM Dana Kochavi, wygrała wszystkie swoje partie (8/8 pkt). 100-procentowe wyniki zawsze prowadzą do nieco wyolbrzymionych wartości rating performance. Wynik 2676 Kochavi jest oczywiście imponujący, ale raczej nie aż tak bardzo jak 2634 uzyskane przez IM Carissę Yip w klasyfikacji indywidualnej na szachownicy nr 2.

team bronze and individual gold!! 😎 #ChessOlympiad

— Carissa Yip (@carissayipchess) September 22, 2024

Artykuł napisany we współpracy z Peterem Doggersem.

Treść i miniatura polskiej wersji językowej artykułu mogą nieznacznie różnić się od wersji angielskiej.

45. Olimpiada Szachowa FIDE to ogromne, odbywające się co 2 lata rozgrywki drużynowe, w których wystąpiły reprezentacje krajów z całego świata. W 2024 roku gospodarzem Olimpiady Szachowej był Budapeszt na Węgrzech. 11-rundowy turniej trwał od 11 do 22 września. Zawody zostały rozegrane w dwóch sekcjach - Open oraz kobiet. Każda drużyna składała się z pięciu zawodników, z czego w każdym meczu mogło wystąpić czterech graczy. Za zwycięstwo drużynowe przyznawano dwa duże punkty (tzw. punkty meczowe), a za remis jeden punkt. Zawodnicy grali tempem 90+30, z dodatkiem 30 minut po 40. posunięciu.

Poprzednie artykuły:

• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 10: Polki z szansami na medal, w sekcji Open Polacy poza czołówką; Indie o krok od złota
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 9: Porażka Polek z Kazachstanem, druga z rzędu wygrana Polaków w sekcji Open
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 8: Polki wygrywają z Indiami, panowie pokonują Macedonię Północną
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 7: Remis Polek z Ukrainą, porażka reprezentacji w sekcji Open z Rumunią
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 6: Wygrana Polek z Chinkami, szalony mecz i remis Polaków, kolejna porażka Dinga
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 5: Wygrana Polek, Arjun z kompletem 5 punktów, przegrana Chin z Mongolią
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 4: Zwycięstwa obu polskich drużyn, Ivanchuk pokonuje So
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 3: Wygrana Polaków, remis Polek i udany debiut Carlsena
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 2: Zwycięstwa Polaków, Caruana wraca do klubu 2800
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024 – runda 1: Pewne zwycięstwa polskich drużyn. Aronian, Mamedyarov i Arjun bliscy sprawienia sensacji
• Olimpiada Szachowa FIDE 2024: 7 pytań przed turniejem
• U.S. Top Seeds, India Close 2nd As Chess Olympiad Teams Announced