Terminy szachowe
Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE)

Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE)

Istnieje wiele federacji szachowych, ale wszystkie podlegają Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE). W tym artykule dowiesz się wszystkiego na temat FIDE, m.in. czym jest i czym się zajmuje.

Oto, co należy wiedzieć o FIDE:


Czym jest FIDE?

Nazwa Międzynarodowa Federacja Szachowa to tłumaczenie oryginalnej nazwy z języka francuskiego – Fédération Internationale des Échecs (stąd pochodzi skrót FIDE). FIDE powstała 20 lipca 1924 r. w Paryżu, w ostatnim dniu pierwszej nieoficjalnej Olimpiady Szachowej. W dzień założenia FIDE, 20 lipca, obchodzone jest również corocznie święto Międzynarodowego Dnia Szachów. Aktualnie siedziba FIDE znajduje się w Szwajcarii, a sama organizacja jest organem zarządzającym międzynarodowymi turniejami szachowymi. Współpracuje ona z federacjami szachowymi z blisko 200 państw (dane z 2020 r.). Mottem FIDE jest łacińska sentencja Gens una sumus, oznaczająca „Jesteśmy jedną rodziną”.

FIDE
Logo FIDE. Zdjęcie: FIDE.com.

Dlaczego FIDE jest ważna?

FIDE jest ważna z wielu powodów. Przede wszystkim nadzoruje przebieg nie tylko meczu o mistrzostwo świata, ale także cyklu eliminacyjnego, który do niego prowadzi. Jest także uznawana przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) za organ odpowiedzialny za szachy i organizowanie mistrzostw w szachach na poziomie międzynarodowym. Poza tym FIDE zajmuje się wdrażaniem ogólnie przyjętych zasad gry i prowadzeniem międzynarodowego systemu rankingowego, a także nadzorowaniem Olimpiad Szachowych, przyznawaniem międzynarodowych tytułów szachowych oraz innymi sprawami związanymi z szachami.

FIDE po raz pierwszy zajęła się organizacją szachowych mistrzostw świata w 1948 r. i jest za to odpowiedzialna aż do dziś. Pomimo tego, że odkąd FIDE przejęła rolę organizatora meczu o mistrzostwo świata, mecz oraz sam proces kwalifikacji do niego przechodził wiele zmian, to jednak wszystkimi aspektami procesu selekcji zawodników do turnieju kandydatów i meczu o mistrzostwo świata cały czas zajmuje się właśnie FIDE.

FIDE
16. mistrz świata Magnus Carlsen z trofeum po wygraniu Meczu o Mistrzostwo Świata 2018. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

FIDE, która w 1999 r. została oficjalnie uznana przez MKOl, organizuje również duże międzynarodowe turnieje, takie jak Olimpiada Szachowa, turniej FIDE Grand Swiss, a także FIDE Grand Prix. 

FIDE tworzy i wdraża światowe standardy gry turniejowej, w tym ustala zasady gry, decyduje o rozmiarach bierek i szachownic, a także prowadzi system rankingowy. Ranking FIDE wszystkich najlepszych (i aktywnych) graczy na świecie jest widoczny w ich profilu na Chess.com:


W profilu czołowych szachistów na świecie można sprawdzić ich ranking FIDE.

Tytuły szachowe przyznawane przez FIDE

Jak wspomnieliśmy wcześniej, FIDE przyznaje tytuły szachowe zawodnikom, którzy osiągnęli wymagany ranking. Są to tytuły arcymistrza, mistrza międzynarodowego, mistrza FIDE oraz kandydata na mistrza FIDE. Choć krajowe federacje także przyznają własne tytuły (np. USCF—Federacja Szachowa Stanów Zjednoczonych—nadaje tytuł mistrza krajowego NM), to niemal każdy zawodnik, który posiada zarówno tytuł FIDE, jak i krajowy, posługuje się tytułem FIDE, ponieważ to on jest uznawany i rozpoznawany na całym świecie.

Aby stać się posiadaczem któregoś z wyżej wymienionych tytułów szachowych, należy uzyskać odpowiedni ranking oraz (w przypadku niektórych tytułów) wypełnić odpowiednią liczbę norm na dany tytuł. Wszystkie szczegółowe wymagania odnośnie wymagań na poszczególne tytuły szachowe znajdują się w podręczniku FIDE, ale można je również znaleźć na naszych stronach, na które można przejść poprzez kliknięcie w podane wyżej linki. Jeśli chcesz zobaczyć utytułowanych zawodników w akcji, grających na żywo na Chess.com, to przejdź do naszą stronę Graj i wejdź w zakładkę „Partie”, a następnie kliknij „Oglądaj”. U wszystkich utytułowanych zawodników tytuły szachowe znajdują się po lewej stronie ich nazwy użytkownika:


Obserwuj partie arcymistrzów na żywo na Chess.com.

Podsumowanie

Teraz już wiesz m.in. czym jest FIDE, czym się zajmuje i dlaczego jest ważna. Mamy nadzieję, że ta nowa wiedza będzie dla Ciebie przydatna i zapraszamy do częstego odwiedzania „naszej strony „Graj”, gdzie można śledzić partie wszystkich szachistów z tytułami FIDE, którzy w danym momencie rozgrywają swoje partie!

Poznaj więcej terminów szachowych