Lekka figura
Jeśli grasz w szachy, to prawdopodobnie znasz nazwy wszystkich bierek. Są to: król, hetman, wieża, goniec, skoczek oraz pion. Które z nich nazywamy w takim razie lekkimi figurami i dlaczego lekkie figury są takie ważne? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te pytania, przeczytaj dalszą część artykułu.
Co to są lekkie figury?
Lekkimi figurami określa się w szachach zarówno gońce, jak i skoczki. Szachiści stworzyli ten wspólny termin dla obydwu bierek dlatego, że obie mają zbliżoną wartość, którą można przyrównać do wartości około trzech pionów. Silniejsze figury, czyli hetmany i wieże, nazywa się natomiast ciężkimi figurami.
Choć obie lekkie figury mają podobną wartość, to jednak bardzo się od siebie różnią. Gońce mają większy zasięg, ale każdy z nich może poruszać się i kontrolować pola tylko jednego koloru. Skoczki z kolei mogą wprawdzie skakać po polach dowolnego koloru, ale za to ich zasięg jest dużo bardziej ograniczony.
Dlaczego lekkie figury są ważne?
Wiedza na temat wartości figur w szachach jest bardzo ważnym elementem gry. Dwa gońce, które zazwyczaj świetnie się uzupełniają, ponieważ potrafią z daleka kontrolować pola białe i czarne, są najczęściej więcej warte niż dwa skoczki, które mogą wchodzić sobie wzajemnie w drogę.
Przydaje się również wiedza na temat wartości lekkich figur w stosunku do ciężkich. Wymiana lekkiej figury za wieżę jest zazwyczaj dobrym pomysłem. Taką wymianę nazywamy zdobyciem jakości.
Dwie lekkie figury są zazwyczaj lepsze od jednej wieży. Spójrzmy na najprostszy przykład:
Trzy lekkie figury są mniej więcej tak samo silne jak hetman, choć gdy dobrze współpracują, mogą być od niego lepsze. Jeśli są jednak rozproszone i nieskoordynowane, wówczas najczęściej górą jest hetman. Dwie lekkie figury są w większości przypadków dużo słabsze od hetmana, natomiast dwie lekkie figury i wieża są już od niego zazwyczaj lepsze. Oczywiście trzeba pamiętać, że wszelkie tego typu porównania są bardzo ogólne i tak naprawdę wszystko zależy od konkretnej pozycji na szachownicy.
Warto również zauważyć, że pojedyncza lekka figura (goniec lub skoczek) nie jest w stanie, nawet przy pomocy naszego monarchy, zamatować samotnego króla przeciwnika.
Sprawdź się!
Pytanie nr 1: Ile lekkich figur mają w poniższej pozycji białe, a ile czarne?
Odp.: Obydwie strony mają po trzy lekkie figury: Białe mają dwa skoczki i gońca, natomiast czarne - dwa gońce i skoczka.
Pytanie nr 2: Czy w poniższej pozycji białe mogą zamatować czarnego króla?
Odp: Nie, jedna lekka figura (w naszym przypadku goniec) nigdy nie będzie w stanie zamatować króla przeciwnika. Białe mogą przestawić gońca na pole c3 i dać czarnemu królowi szacha, ale wówczas czarny król ucieknie po prostu na pole g8.
Podsumowanie
Teraz wiesz już, co to są lekkie figury w szachach, czym różnią się od ciężkich figur i dlaczego wiedza na ich temat jest taka ważna. Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o lekkich figurach, możesz przerobić lekcję na ten temat, której autorem GM Dejan Bojkov!
