Terminy szachowe
Olimpiada Szachowa

Olimpiada Szachowa

Czy szachy są sportem olimpijskim? Nie, ale jest coś takiego jak Olimpiada Szachowa! Dowiedzmy się zatem najważniejszych rzeczy na temat tego historycznego i ważnego wydarzenia w szachowym świecie.

Oto co należy wiedzieć o Olimpiadzie Szachowej:


Co to jest Olimpiada Szachowa?

Olimpiada Szachowa to międzynarodowe zawody szachowe, w których rywalizują drużyny składające się z najlepszych zawodników danego kraju - najlepsi zawodnicy na świecie reprezentują swoje kraje na arenie międzynarodowej. Wybór gospodarza turnieju, tj. kraju, w którym odbywają się zawody, jak i organizacja całego wydarzenia, leżą w gestii Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE

FIDE jest oficjalnie uznawaną przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski organizacją szachową, ale Olimpiada Szachowa nie ma nic wspólnego z Igrzyskami Olimpijskimi. Uważa się, że najsilniejszym szachowo krajem na świecie jest ten kraj, którego drużyna zdobyła złoty medal na Olimpiadzie Szachowej.

chess olympiad
Olimpiada Szachowa to międzynarodowe święto szachów. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

Dlaczego Olimpiada Szachowa jest ważna?

Olimpiada Szachowa to bardzo popularne wydarzenie na świecie, podczas którego wyłania się najsilniejszą drużynę narodową na świecie. Pierwsza nieoficjalna Olimpiada Szachowa odbyła się w Paryżu w 1924 roku. Próbowano też wprowadzić szachy do programu Igrzysk Olimpijskich w 1924 roku, ale były trudności z rozstrzygnięciem, którzy zawodnicy mieli być uważani za amatorów, a którzy za zawodowców.

W dniu zakończenia pierwszej nieoficjalnej Olimpiady Szachowej powstała Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE) i od 1927 roku jest ona oficjalnie odpowiedzialna za organizację każdej Olimpiady. Na początku Olimpiada Szachowa odbywała się co roku, a przed i w czasie II wojny światowej była organizowana nieregularnie. Od Olimpiady w Dubrowniku w 1950 roku (tam właśnie zaprezentowano słynny zestaw szachowy z Dubrownika), Olimpiada Szachowa odbywa się co dwa lata.

chess olympiad
Słynny zestaw szachów z Dubrownika został po raz pierwszy zaprezentowany w 1950 r. podczas Olimpiady Szachowej w Dubrowniku. Zdjęcie: Colin Stapczynski/Chess.com.

Historia Olimpiady Szachowej

Najwięcej złotych medali (18) zdobył Związek Radziecki. Od 1952 do 1990 roku ZSRR zajmował pierwsze miejsce na każdej Olimpiadzie Szachowej z wyjątkiem dwóch (w 1976 r. ZSRR nie wziął udziału z powodów politycznych, a w 1978 r. ich drużyna zajęła II miejsce). Do 2020 roku, po sześć złotych medali zdobyły do tej pory Stany Zjednoczone oraz Rosja, przy czym USA ma również na koncie najwięcej zdobytych medali ogółem - 20.

Chess Olympiad
Do niedawna na Olimpiaach Szachowych dominowały drużyny ZSRR/Rosji. Zdjęcie: Maria Emelianova/Chess.com.

W ostatnich latach, w 2014 r. swoją pierwszą Olimpiadę Szachową wygrały Chiny. Dwa lata później, w 2016 r., na najwyższym podium stanęła drużyna z USA, a w 2018 r. Chińczycy odzyskali złoty medal. Ich drużyna nie może jednak liczyć na ponowny triumf w 2022 roku, ponieważ z powodów politycznych Chiny nie zgłosiły drużyny na nadchodząca Olimpiadę. Przechodni Puchar Hamiltona-Russella, który jest wręczany zwycięzcom od pierwszej oficjalnej Olimpiady Szachowej w 1927 roku, na pewno trafi więc do innej drużyny. Trofeum dla najlepszej drużyny w Olimpiadzie Kobiet to z kolei Puchar Very Menchik, którego nazwa pochodzi od imienia i nazwiska pierwszej mistrzyni świata kobiet w szachach.

Rok Wydarzenie Złoto Srebro Brąz
1924 Nieoficjalna Olimpiada Szachowa Czechosłowacja Węgry Szwajcaria
1927  1. Olimpiada Szachowa Węgry Dania Anglia
1928 2. Olimpiada Szachowa Węgry USA Polska
1930 3. Olimpiada Szachowa Polska Węgry Niemcy
1931 4. Olimpiada Szachowa USA Polska Czechosłowacja
1933 5. Olimpiada Szachowa USA Czechosłowacja Szwecja
1935 6. Olimpiada Szachowa USA Szwecja Polska
1937 7. Olimpiada Szachowa USA Węgry Polska
1939 8. Olimpiada Szachowa Niemcy Polska Estonia
1950 9. Olimpiada Szachowa Jugosławia Argentyna RFN
1952 10. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Argentyna Jugosławia
1954 11. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Argentyna Jugosławia
1956 12. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Jugosławia Węgry
1958 13. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Jugosławia Argentyna
1960 14. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki USA Jugosławia
1962 15. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Jugosławia Argentyna
1964 16. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Jugosławia RFN
1966 17. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki USA Węgry
1968 18. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Jugosławia Bułgaria
1970 19. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Węgry Jugosławia
1972 20. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Węgry Jugosławia
1974 21. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Jugosławia USA
1976* 22. Olimpiada Szachowa* USA Holandia Anglia
1978 23. Olimpiada Szachowa Węgry Związek Radziecki Jugosławia
1980 24. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Węgry Jugosławia
1982 25. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Czechosłowacja USA
1984 26. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Anglia USA
1986 27. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Anglia USA
1988 28. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki Anglia Holandia
1990 29. Olimpiada Szachowa Związek Radziecki USA Anglia
1992 30. Olimpiada Szachowa Rosja Uzbekistan Armenia
1994 31. Olimpiada Szachowa Rosja Bośnia i Hercegowina Rosja - drużyna B
1996 32. Olimpiada Szachowa Rosja Ukraina USA
1998 33. Olimpiada Szachowa Rosja USA Ukraina
2000 34. Olimpiada Szachowa Rosja Niemcy Ukraina
2002 35. Olimpiada Szachowa Rosja Węgry Armenia
2004 36. Olimpiada Szachowa Ukraine Rosja Armenia
2006 37. Olimpiada Szachowa Armenia Chiny USA
2008 38. Olimpiada Szachowa Armenia Izrael USA
2010 39. Olimpiada Szachowa Ukraina Rosja Izrael
2012 40. Olimpiada Szachowa Armenia Rosja Ukraina
2014 41. Olimpiada Szachowa Chiny Węgry Indie
2016 42. Olimpiada Szachowa USA Ukraina Rosja
2018 43. Olimpiada Szachowa Chiny USA Rosja
2022 44. Olimpiada Szachowa Uzbekistan Armenia Indie-2
2024 45. Olimpiada Szachowa

*W Olimpiadzie Szachowej w 1976 roku z powodów politycznych nie wzięło udziału wiele krajów.

W 2020 i 2021 roku Olimpiada Szachowa nie była rozgrywana na żywo. Zamiast tego FIDE zorganizowała Internetową Olimpiadę FIDE.

Podsumowanie

Teraz wiesz już m.in. czym jest Olimpiada Szachowa, od kiedy jest organizowana i dlaczego jest ważna. Zapraszamy teraz do odwiedzenia witryny poświęconej najlepszym szachistom na świecie, gdzie można odnaleźć partie uczestników niemal wszystkich Olimpiad Szachowych.

Poznaj więcej terminów szachowych