Terminy szachowe
Skoczek

Skoczek

Skoczek jest najsprytniejszą bierką w szachach! Porusza się inaczej niż inne figury i potrafi zrobić straszliwe widełki lub dać mata Beniowskiego!

Poniżej znajdziesz wszystko, co musisz wiedzieć o skoczkach!


Skoczek

Na początku partii każda strona ma po dwa skoczki. Białe skoczki stoją na polach 'b1' i 'g1', a czarne na 'b8' i 'g8'.

Starting position for knights Chessboard
Skoczki na pozycjach początkowych.

Skoczek jest wyjątkowy z dwóch głównych powodów: 1) jest jedyną bierką, która potrafi przeskakiwać nad innymi bierkami, 2) za każdym razem, gdy wykonuje ruch, zmienia kolor pola, na którym stoi - z białego na czarne lub z czarnego na białe.

Skoczek jest zaliczany do lekkich figur (tak jak goniec) i jest warty 3 punkty. Jest warty zdecydowanie więcej od piona (1 punkt), tyle samo warty, co goniec (także 3 punkty), ale mniej warty od wieży (5 punktów) oraz od hetmana (9 punktów).

W jaki sposób porusza się skoczek?

Skoczek w każdym ruchu przesuwa się o kilka pól. Chodzi ALBO w górę lub w dół o jedno pole, a potem o dwa pola w prawo lub w lewo ALBO w górę lub w dół o dwa pola, a potem o jedno pole w bok. Ruch skoczka przypomina zatem kształt wielkiej litery "L".

the knight moves in an L-shape
Ruch skoczka przypomina literę L!

Kolejną cechą, która wyróżnia skoczka, jest to, że zawsze zmienia kolor pola, na którym stoi. Jeśli skoczek stoi na białym polu i wykona zgodny z zasadami ruch, zawsze wyląduje na polu czarnym. A jeśli zaczyna z czarnego, zawsze wyląduje na białym. Zupełnie inaczej jest w przypadku gońca, który przez całą partię jest przywiązany do pól jednego koloru.

Na poniższym diagramie widzimy wszystkie możliwe ruchy skoczka. Zauważ, że skoczek stoi na białym polu, więc każdy zgodny z zasadami ruch spowoduje, że znajdzie się na polu czarnym.

knight moves from light square to dark square L-shape
Kiedy skoczek zaczyna ruch z białego pola, zawsze wyląduje na polu czarnym.

W przeciwieństwie do innych bierek, skoczek potrafi przeskakiwać inne bierki. Na poniższym diagramie widzimy, że skoczek, który stoi na 'b1', może przeskoczyć nad pionami stojącymi na drugiej linii i wskoczyć na pole 'a3' lub 'c3'. Gdyby na 'b1' stała jakakolwiek inna figura, nie mogłaby wykonać żadnego ruchu, ponieważ z każdej strony byłaby zablokowana.

the knight jump the knight hop
Skoczek potrafi skakać nad innymi figurami!

Zawsze pamiętaj, że skoczek zbija tylko tę bierkę, która stoi na polu, na którym on kończy swój ruch, a NIE zbija bierek, nad którymi przeskakuje po drodze! Kolejna fajna cecha skoczka? Potrafi zrobić niezwykle groźne widełki oraz dać mata Beniowskiego!

Widełki i mat Beniowskiego

Z widełkami mamy do czynienia wtedy, gdy jedna bierka atakuje w tym samym czasie dwie lub więcej figur przeciwnika. Mimo że inne figury także potrafią zrobić widełki, skoczek jest po prostu stworzony do takiego rodzaju ataku, ponieważ w jednym ruchu potrafi zaatakować wiele figur, które są od niego więcej warte.

W poniższej pozycji białe właśnie pobiły skoczkiem na 'd7' - czy widzisz, że czarny hetman, a także dwie białe wieże są atakowane jednocześnie? To są właśnie widełki!

knight fork knight forks
Przykład widełek w wykonaniu skoczka!

Mat Beniowskiego (nazywany też „matem ścieśnionym") jest kolejnym elementem, który wyróżnia skoczka na tle innych bierek. Mat Beniowskiego polega na tym, że skoczek atakuje króla przeciwnika, który nie może uciec przed szachem, ponieważ jest ściśle otoczony własnymi figurami. Oto przykład takiego mata. Zauważ, że czarny król jest ograniczony własnymi figurami i biały skoczek, który stoi na polu 'f7', daje mu mata (Sf7#).

knight smothered mate smother mate
Skoczek daje mata Beniowskiego!

Test

Sprawdźmy teraz, czy wiesz już w jaki sposób porusza się skoczek. Czy w poniższej pozycji biały skoczek, który stoi na polu 'f7', może zbić czarnego hetmana?

Knight capture
Czy biały skoczek z 'f7' może zbić czarnego hetmana?

Tak, skoczek może zbić hetmana, który stoi na polu 'd8'! No to teraz kolejny przykład - czy biały skoczek, który stoi na polu 'e4', może przeskoczyć na pole 'd6'?

Smothered mate
Czy skoczek może przeskoczyć z pola 'e4' na pole 'd6'? 

Tak! Skoczek może przejść na pole 'd6', ale co się wtedy stanie? Dokładnie! To mat Beniowskiego! Pamiętaj, że pion, który stoi na polu 'e7', nie może zbić skoczka, który stanął na polu 'd6', ponieważ jest związany przez hetmana, który stoi na polu 'e2'.

Smother mate by knight
Mat Beniowskiego!

Podsumowanie

Teraz już wiesz, gdzie ustawić skoczki na początku gry, w jaki sposób skoczki się poruszają, a także jak zrobić widełki i dać mata Beniowskiego. Wykorzystaj nowo zdobytą wiedzę, grając na naszej stronie internetowej i atakuj swoich przeciwników tą sprytną figurą!


Lekcja wideo

Przeczytanie artykułu jest świetnym sposobem nauki nowych idei i koncepcji, ale obejrzenie lekcji wideo może okazać się jeszcze lepsze! Poniżej znajdziesz filmik o skoczku - do dzieła!

Poznaj więcej terminów szachowych