2018 Dünya Satranç Şampiyonası: Carlsen-Caruana
Magnus Carlsen ve Fabiano Caruana arasında gerçekleştirilecek olan Dünya Satranç Şampiyonası maçı 9 Kasım 2018 tarihinde Londra'da başlayacak. Maç hakkındaki tüm bilgileri burada bulabilirsiniz:
Tarihler
Şampiyona 8-28 Kasım 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilecek olup 8'inde yapılacak açılış töreninin ardından, iki oyun, ardından bir boş gün şeklinde ilerleyecek. Turlar Londra saatiyle 15:00'te başlayacak. Kapanış töreni (ve ihtiyaç duyulursa eşitlik bozmalar) 28 Kasım'da gerçekleştirilecek.
Şampiyona Takvimi
Gün | Tarih | Aktivite |
Perşembe | 8 Kasım | Basın konferansı & Açılış Töreni |
Cuma | 9 Kasım | Oyun 1 |
Cumartesi | 10 Kasım | Oyun 2 |
Pazar | 11 Kasım | - |
Pazartesi | 12 Kasım | Oyun 3 |
Salı | 13 Kasım | Oyun 4 |
Çarşamba | 14 Kasım | - |
Perşembe | 15 Kasım | Oyun 5 |
Cuma | 16 Kasım | Oyun 6 |
Cumartesi | 17 Kasım | - |
Pazar | 18 Kasım | Oyun 7 |
Pazartesi | 19 Kasım | Oyun 8 |
Salı | 20 Kasım | - |
Çarşamba | 21 Kasım | Oyun 9 |
Perşembe | 22 Kasım | Oyun 10 |
Cuma | 23 Kasım | - |
Cumartesi | 24 Kasım | Oyun 11 |
Pazar | 25 Kasım | - |
Pazartesi | 26 Kasım | Oyun 12 |
Salı | 27 Kasım | - |
Çarşamba | 28 Kasım | Eşitlik Bozmalar/Kapanış Töreni |
Konum
Maç Holborn'daki The College Londra'da gerçekleştirilecek. 2 Ağustos'ta Facebook üzerinden gerçekleştirilen canlı yayında, World Chess direktörü Ilya Merenzon turnuvanın salonunun eskiden Stella McCartney gibi isimlerin mezunu olduğu bilinen bir sanat ve tasarım okulu olan Central Saint Martins kolejinin bir parçası olduğunu belirtmişti.
Bina günlük 400-500 kişi ağırlama kapasitesine sahip, ancak basın duyurusu 400 kişilik bir kapasiteden bahsediyor.
Binanın turnuva salonu olarak kullanılacak olan bir tiyatro salonu bulunmakta.
Some renders of the venue for the World Chess Championship Match. pic.twitter.com/TOk4ISAtXI
— merenzon (@merenzon) August 1, 2018
Dünya Satranç Şampiyonası Maçının salonundan bazı renderlar.
The College'in konumu (daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz) merkez Londra'da. Burası Holborn Metro istasyonunun hemen kuzeyinde ve British Museum'a kısa bir mesafede yer alan Southampton Row'da yer alıyor
Oyuncular
Bu FIDE Elo puanlarına göre dünya sıralamasındaki ilk iki oyuncu arasında gerçekleştirilen bir maç: Carlsen dünyanın bir numarası ve Caruana ise dünyanın iki numarası. Bu aslında oldukça ender rastlanan bir durum; dünya şampiyonası maçının dünyanın en iyi iki satranççısı arasında oynanması en son 1990 yılında Garry Kasparov ve Anatoly Karpov arasında olmuştu.
Magnus Carlsen (Norveç) günümüz dünya şampiyonu, şampiyonada unvanını korumaya çalışacak. 27 yaşında ve unvanı o zamanlar dünya şampiyonu olan Hindistanlı Viswanathan Anand'ı mağlup ettiği 2013 yılından beri elinde tutuyor.
Carlsen şimdiye kadarki en büyük satranç yeteneklerinden biri olarak biliniyor. 13 yaş, 4 ay ve 27 günlükken büyükusta unvanını elde etti. Çok sayıda önemli turnuva kazandı ve 2011 yılında bu yana aralıksız dünyanın bir numaralı satranç oyunucusudur.
Magnus Carlsen. | Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.
Fabiano Caruana (ABD) bu yıl Mart ayında Berlin'deki FIDE Adaylar Turnuvasını kazanarak dünya şampiyonuna meydan okuma şansını elde etti. 26 yaşında ve o da eski bir satranç dehası; büyükusta unvanını 14 yaş 11 ay ve 20 günlükken kazandı.
Caruana Miami'de doğdu, Brooklyn'de büyüdü ancak 2005 yılında İtalya'ya taşındı. ABD'ye geri döndüğü zaman olan 2015 yılına kadar İtalya'yı temsil etti. St. Louis, Missouri'de yaşıyor - burada tarihi yedi oyunluk galibiyet serisiyle başladığı 2014 Sinquefield Kupası'nı kazandı.
Fabiano Caruana. | Fotoğraf: Maria Emelianova/Chess.com.
Ödüller
The prize fund will be divided 60 percent to the winner and 40 percent to the loser if the match ends within the 12 regular games. In case the winner is decided by tie-break games, the winner will receive 55 percent and the loser 45 percent.
Eğer maç planlandığı şekilde 12 oyunda noktalanırsa şampiyona ödülünün yüzde 60'ı kazanana ve 40'ı kaybedene verilecek şekilde pay edilecek. Kazananın eşitlik bozmalar aracılığıyla belirlenmesi üzerine kazanan ödülün yüzde 55'ine ve kaybeden ise yüzde 45'ine sahip olacak.
Canlı Yayın
Chess.com oyunları Canlı Satranç'ta yayınlacak olup aynı zamanda Chess.com/TV ve Twitch.tv/chess adreslerinde (büyük)ustalardan oluşan bir takımın en son bilgileri, hamlelerin öğretici açıklamalarını, söyleşileri, maç arkasında olup bitenleri ve çok daha fazlasını aktaracağı canlı yayına da ev sahipliği yapacak.
Her oyundan sonra, her gün yerinden yayın yapmak için Londra'da bulanacak olan yazarlarımız @MikeKlein, @PeterDoggers ve fotoğrafçımız Maria Emelianova (@misslovalova) tarafından hazırlanan detaylı haber makalelerini bulabilirsiniz.
Yer
Holborn, Londra'daki The College'e giriş yapmak için gerekli olan biletler Ticketmaster'da satışa sunulmuştur. Biletlerin fiyatları ise 45 ila 100 pound arasında değişmektedir.
Yönerge
Resmi turnuva yönergesinin PDF dökümanına buradan ulaşabilirsiniz. İşte bilinmesi gereken en önemli şeyler:
- Maç 12 oyundan oluşur. Oyunculardan biri 6.5 puana ulaştığında kazanır.
- Açılış töreninde gerçekleştirilecek olan renk seçimi kurası şampiyonaya kimin beyaz taşlarla başlayacağını belirler.
- Altı oyundan sonra, renkler değiştirilir, böylece altıncı oyunda kim beyaz taşlarla oynadıysa yedinci oyunda da beyaz ile oynar. Diğer oyuncu hem ilk hem de 12. oyunda beyaz taşlarla oynar.
- Zaman kontrolü ilk 40 hamle için 100 dakika, sonraki 20 hamle için 50 dakika ve ardından oyunun geri kalanı için 15 dakika ve buna ek olarak 1. hamleden itibaren hamle başına 30 saniye eklemeli tempodur.
- Eğer klasik 12 oyundan sonra skorlar eşit ise, dört adet eşitlik bozma maçı oynanır. Bunlar hızlı tempoda her oyuncu için 25 dakika artı hamle başına 10 saniye eklemeli tempoda oynanır.
- Eğer sonuç hala eşit ise, iki yıldırım oyunu oynanacaktır (5 dakika artı 3 saniye eklemeli tempo). Eğer sonuç hala eşitse, ikinci bir çift yıldırım oyunu oynanır. Eğer bu şekilde oynanan 5 maçtan sonra hala bir kazanan olmazsa, bir ani-ölüm oyunu oynanır. Kura seçimini kazanan oyuncu rengi seçebilir. Beyaz taşlarla oynayan oyuncuya 5 dakika, siyah taşlarla oynayan oyuncuya ise 4 dakika zaman verilir, bunun üzerine 60. hamleden sonra 61. hamle itibari ile her iki oyuncu da 3 saniye ekleme alır. Sonuç berabere olursa siyah taşlarla oynayan oyuncu kazanan ilan edilir.
- Oyuncular Siyah'ın 30. hamlesinden önce berabere yapamazlar. Siyah'ın 30. hamlesinden önce bir berabereye ancak hakemlerden birisi üç kez konum tekrarını onaylarsa izin verilir.
Tarihçe
Satranç dünya şampiyonasının uzun bir tarihçesi vardır. İlk resmi maç 1886 yılında Johannes Zukertort ve Wilhelm Steinitz arasında oynanmıştır. Steinitz bu maçı kazanarak tarihteki ilk resmi dünya satranç şampiyonu olmuştur.
Bunun ardından Emanuel Lasker (Almanya), José Capablanca (Küba), Alexander Alekhine (Rusya/Fransa) ve Max Euwe (Hollanda) bir önceki dünya şampiyonlarını maçta mağlup ederek unvanın sahibi oldular.
Alekhine unvanı tekrar elde etti ancak 1946 yılındaki vefatının ardından unvanı boşta kalmıştır. FIDE 1948 yılında Mikhail Botvinnik (Sovyetler Birliği) tarafından kazanılan bir turnuva organize etti, Botvinnik sonra unvanını kaybetti ancak ardından yurtdaşları Vasily Smyslov ve Mikhail Tal karşısındaki maçlarda başarılı bir şekilde unvanı geri kazandı. Tigran Petrosian'a kaybettikten sonra Botvinnik maça otomatik olarak katılma hakkını kaybetti ve dünya şampiyonası döngüsüne katılmayı kesti.
Petrosian'ı mağlup eden isim ise Boris Spassky idi, ancak Bobby Fischer'in (ABD) 1972 yılında Reyjavik'teki Yüzyılın Maçını meşhur bir şekilde kazanmasının ardından Sovyet hegemonyası sona erdi. FIDE 1975 yılında Anatoly Karpov karışısındaki maçında Fischer'ın tüm isteklerini kabul etmediği için, Fischer oynamayı reddetti ve unvanını koruma hakkını kaybetti. Karpov ise dünya şampiyonu ilan edildi.
Rus GM 10 yıl boyunca dünya şampiyonu unvanını elinde tuttu, 1985 yılında Garry Kasparov karşısında ikinci maçını kaybettiğinde, ilki 48(!) oyundan sonra hala sonuç alınamadığından bir sene önce son verilmişti, unvanını da kaybetmiş oldu.
Kasparov Karpov karşısında üç adet şampiyonluk maçını daha kazandı ancak ardından FIDE'den uzaklaştı ve yeni kurulmuş olan Profesyonel Satranç Birliği (PCA) altında üç maç daha oynadı. Nigel Short ve Vishy Anand'ı mağlup etti ancak 2000 yılında Vladimir Kramnik'e karşı kaybetti. Kramnik bu nedenle 14. dünya klasik satranç şampiyonu olarak anılmaktadır.
Anatoly Karpov, Alexander Khalifman, Vishy Anand, Ruslan Ponomariov, Rustam Kasimdzhanov and Veselin Topalov won world titles in official FIDE events in the 1990s and 2000s, but these titles have been disputed because e.g. Kasparov and Kramnik did not participate, and they didn't follow the tradition of one-to-one matches.
Anatoly Karpov, Alexander Khalifman, Vishy Anand, Ruslan Ponomariov, Rustam Kasimdzhanov ve Veselin Topalov 1990'lı ve 2000'li yıllarda resmi FIDE turnuvalarında unvan kazandılar, ancak bu unvanlar Kasparov ve Kramnik gibi isimlerin katılmaması ve bire bir maçların geleneğinin takip edilmemiş olması nedeniyle tartışmalıdır.
Bu sırada, 2004 yılında Kramnik unvanını Peter Leko karşısında korudu ve ardından 2006 yılında Topalov karşısında bir "yeniden birleşme maçı" kazandı. Anand 2007 yılında Meksika'da Kramnik'ten unvanı devraldı ve 2008'de Kramnik, 2010'da Topalov ve 2012'de Boris Gelfand karşısında başarılı bir şekilde unvanını korudu.
2013 yılında Hindistan'ın Chennai kentinde Magnus Carlsen Anand'ı mağlup etti ve unvanını 2014 yılında aynı rakibe karşı ve 2016 yılında Sergey Karjakin'e karşı korudu. Üçüncü maç rakibi Kasım 2018'de Fabiano Caruana olacak.