Neden Asrın Maçı Neredeyse Oynanamıyordu?

50 yıl önce bugün, 1 Temmuz 1972'de halihazırdaki dünya şampiyonu Boris Spassky ve ona meydan okuyan GM Bobby Fischer arasındaki unvan maçı Reykjavik, İzlanda'da düzenlenen açılış töreninden sonra başlamak üzereydi.

Ne var ki, Fischer orada değildi ve sonraki gün için planlanmış ilk turu ancak 10 gün sonra oynanabildi. Yüzyılın Maçı, milyonlarca satrançseverin zihnini meşgul etti ve Soğuk Savaş bağlamında gerçekleşen eşleşme popülerliği artırdı.  Maçın başlangıcı da oldukça hareketliydi.

Fischer, 1971 Adaylar Maçlarında GM'ler Mark Taimanov (6-0), Bent Larsen (6-0) ve Tigran Petrosian'a (6.5-2.5) karşı elde ettiği zaferlerle satranç dünyasının dışında da şöhrete kavuşmuştu. Ana akım medya kendisi hakkında düzenli olarak yazılar yayınlıyor, ABD Başkanı Nixon da kendisine ülkenin arkasında olduğunu belirten bir mektup yazmıştı.

1971'in sonu itibariyle unvan maçını ev sahipliğini yapmak için o güne kadar görülmemiş sayıda teklif gelmişti: Amsterdam, Atina, Belgrad, Bled, Bogota, Buenos Aires, Chicago, Dortmund, Montreal, Paris, Reykjavik, Rio de Janeiro, Saraybosna, Zagreb ve Zürih. Eski dünya şampiyonu ve dönemin FIDE Başkanı GM Max Euwe'ye göre en yüksek tekifler Belgrad (152,000 para ödülü$), Reykjavik (125,000$) ve Saraybosna (120,000$) önceki dünya şampiyonluğu unvan maçından 10 kat daha fazlaydı.

Tüm Zamanların Maçı adlı kısa süre önce İngilizce'ye çevrilen kitabında Gudmundur Thorarinsson, dönemin İzlanda Satranç Federasyonu Başkanı maçın İzlanda'ya gelmesinden pek de umutlu olmadığını yazıyor:

"Konuya ne kadar az ilişkili olduğumu göstermek için, yaptığımız teklifin vakit kaybı olduğunu düşünüyordum, FIDE'ye teklifi zamanında ulaştırmayı başaramadım. Freysteinn Thorbergsson'u aradım ve Amsterdam'a gidip FIDE merkezine teklifimizi elden ulaştırmasını istedim. O da bunu çok başarılı bir şekilde yaptı."

Life muhabiri Brad Darrach, ki yazıları Bobby Fischer vs. the Rest of the World adlı harika kitapta derlenmiştir, Thorarinsson'un önce 25,000'lık bir para ödülü planladığını; ama teklif süresi dolmadan bir hafta önce İzlanda'nın 100,000$ para ödüllü bir teklif yapacağı yönündeki yanlış haberi bir Alman satranç dergisinde okuduğunu yazıyor. Diğer teklif yapanların bu teklifi aşacağını düşünerek o da teklifi 125,000$'a yükseltiyor. Thorarinsson , kitabında bundan hiç bahsetmiyor.

Dahası Reykjavik teklifinde oyuncuların TV/çekim yayın haklarının kârının %30'unu alacağını da belirtiyor. 70 yaşındaki Euwe, bu alanda bilgisi de olmadığı için bu kârın oyuncular, organizatör federasyonlar ve FIDE arasında eşit bölüştürülmesini öneriyor. Belgrad bundan memnun olmuyor ve teklif yapıp yapmayacakları da bu nedenle krize giriyor. Euwe, Belgrad'a 15 Ocak 1972'de seyahat ederek eğer oylamayı kazanmaları ve ev sahipliği yapmalarının kesinleşmesi halinde kendilerine 7,000$ teklif ediyor.

Diğer taraftan hem Spassky hem de Fischer'den 31 Ocak 1972'ye kadar tercih ettikleri şehirleri bildirmelerini istemiş. Spassky, Reykjavik, Amsterdam, Dortmund ve Paris'in isimlerini verirken Fischer Belgrad, Saraybosna, Buenos Aires ve Montreal şehirleri tercih ettiğini bildirdi.

Oyuncuların istedikleri şehirlerde hiçbir kesişme olmayınca FIDE oyunculardan 10 Şubat'a kadar ortak bir ev sahibi şehir üzerinde anlaşmalarını istedi, aksi takdirde kararı Euwe'nin yapacağı bildirildi. Dönemin ABD Satranç Federasyonu Başkanı ve Fischer'in uzun süre menajerliğini yapan Ed Edmondson Moskova'ya seyahat edip sonrasında Fischer'in de kabul etmesi koşuluyla karşı tarafla Reykjavik şehri konusunda anlaştılar.

Euwe Moskova'dan tarafların Reykjavik'te anlaştığını belirten telgrafı alınca rahatlıyor. Ne var ki, New York'tan kısa süre içinde ikinci bir telgraf geldi: Fischer kabul etmedi! Reykjavik için çok küçük ve ilkel diyor "maç için aptalca bir yer" ifadesini kullanıyordu ki bu diplomatik düzeyde yaraları sarmayı gerektiren talihsiz bir açıklama oldu. Diğer taraftan bu da Rus satranç yetkililerini kızdırdı ve FIDE Başkanını yönergeyi ihlal etmekle suçladılar - ki bu da sonuncu kez olmayacaktı.

Bebeği Testereyle İkiye Ayırdı

Oldukça pragmatik Euwe bu noktada yeni bir fikir buldu: En yüksek iki teklifi yapan şehirlerde maçın her iki yarısının oynanmasını önerdi. Belgrad ilk yarıyı oynamak şartıyla kabul ederken Reykjavik maçın 24 oyun sürmemesi durumunda maliyetlerin düşürülmesini talep etti.

Fischer kabul etti ve Edmonson: "Euwe Solomonvari bir karar verdi. Bebeği testereyle ikiye ayırdı."

Euwe'nin kararını herkes beğenmedi. FIDE Genel Sekreteri ve aynı zamanda FIDE Kurallar Komitesi Başkanı H.J. Slavekoorde bu kararı protesto etmek için görevinden istifa etti. Rusya Satranç Federasyonu da bu kararı Belgrad'ın yazın oldukça sıcak bir iklime sahip olmasını ve oyuncularının alışkın olduğundan çok daha farklı olduğunu belirterek FIDE Başkanı'nın bir kez daha yönetmelikleri ihlal etmekle suçladı. Euwe kararlarını 2-3 Mart'ta Moskova'da yapılan FIDE Büro Toplantısında açıkladı. Rusya federasyonu çok da destek bulamadı ve isteksizce itirazını geri çekti.

18 Mart'ta Amsterdam'da yapılan 40 saatlik toplantıda İzlanda ve Yugoslav delegeleri de hazır bulundu ve maçı iki farklı şehirde oynatma kararı üzerinde anlaşıldı. Yeni para ödülü (her iki ödülün ortalaması olan) 138,000$ oldu ve ödeme planları maçın farklı sayıda toplam oyunla tamamlanma olasılıklarına göre planlandı. Böyece Belgrad, eğer maç 24 oyundan daha kısa sürerse maliyetlerin yarısında fazlasını üstlenecekti.

Euwe bu toplantıya bir Avustralya ve Doğu Asya ziyaretinden dolayı bizzat katılamadı. Sydney'de 20 Mart'ta tarafların anlaştıklarını Spassky adına GM Efim Geller'in ve Edmonson'ın da Fischer adına imza attığını öğrendi.

İki gün sonra Fischer, Edmonson'un imzasını bir kez daha kabul etmedi ve hem Belgrad hem  de Reykjavik'ten şartları değiştirmesini talep etti, böylece oyuncular da olası kârdan parasal olarak faydalanabilecekti ve bunun yapılmaması halinde maçta oynamayacağını beyan etti. Sonradan ortaya çıktı ki Edmonson'un artık Fischer adına konuşma yetkisi olmayacaktı ve iki isim kısa süre sonra birlikte çalışmayı bıraktılar.

Bu kez Euwe sağlam durdu ve ABD Satranç Federasyonuna maç koşullarının kabul edilmesi için son tarih olarak 4 Nisan'ı verdi. Kısa süre sonra Fischer'in şartları kabul ettiğini bildiren bir telgraf geldi ve bir kez daha her şey yerli yerine oturmuş gibi görünüyordu.

Ne var ki, Yugoslav bankası tarafından desteklenen Belgrad sabrını kaybetti ve hem ABD hem de Rusya Satranç Federasyonlarından 35,000$ depozito talep etti. Amerikalılar reddedince de Belgrad 11 Nisan'da maçın ev sahipliğinden çekildi.

Maçın Tamamı İzlanda'da

İzlanda Satranç Federasyonu o zaman maçın tamamının ev sahipliğini yapmayı ilk oyunun oynanacağı günün 22 Haziran'dan 2 Temmuz'a ertelenmesi şartına bağladı ve bu şart da kabul edildi. GM Jan Timman tarafından da yazılan maç kitabında, Euwe burada maç yönergesinin dışına biraz çıktığını kabul etti; çünkü maçın kitapçığında maçın 1 Temmuz'dan daha geç başlayamayacağına dair bir ibare yer alıyordu. İyi nedenleri olduğuna inanıyordu: Fischer dinî inançları nedeniyle Cumartesi zaten oynayamıyordu ve FIDE 1 Temmuz tarihinin tamamen gündem dışı kalması gerektiğini düşünüyordu; çünkü birçok şehrin iklimi bu tarihte çok ılıman olacağı için bu tarihin cazip olunmayacağı görüşü yaygındı.

Moskova bütün maçın Reykjavik'te oynanmasını kabul ederken, ilk başta ABD bunu kabul etmediyse de 6 Mayıs tarihli ikinci bir telgrafta "Fischer'in şerh koyarak kabul ettiğini" not düştü. Euwe maçtan sonra "şerh koymanın" anlamını bildiğini söyledi: "Oynayacağım; ama her fırsatta ne bulursam itiraz edeceğim."

Thorarinsson, The Match of All Time kitabında şöyle yazıyor:

"[That]  Dünya Satranç Şampiyonluğu Maçı'nın İzlanda'yı haritaya koyduğu genel kanısı yaygındır. Ben kesin olarak Spassky'nin İzlanda'yı haritaya koyduğun inanıyorum, bu tercih olmadan biz asla göz önünde bulundurulmazdık."  

Fischer'in biyografisini yazan Frank Brady'e göre Fischer'i maçı İzlanda'da oynamaya İzlandalı tanıdığı Freysteinn Thorbergsson ona maçın siyasi önemini anlatarak ikna ediyor. Fanatik bir anti-komünist olan Thorbergsson, Fischer'i ABD'de ziyaret ettikten sonra bir yazısında Fischer'e zaferin "Yumrukları yukarıyı gösteren Komünistlere bir darbe olacağını" söylediğini yazar.

Soğuk Savaş günlerinde Batı ve Komünistler dünyada en yayın iki ideolojinin temsilcileriydiler. Amerika ile Rusya'nın tam ortasında oynananacak, her iki tarafın da temsilcisinin yer aldığı bir satranç maçı bundan daha sembolik olamazdı ve medya fırsatı kaçıramazdı.

Fischer Daha Fazla Talepte Bulunuyor

Maçın yeri nihayet kararlaştırılmıştı; ama oluşan zorluklar burada bitmiyordu. Maç başlamadan üç ay önce Fischer daha çok mali konulardaki itirazlarıyla daha da fazla buhrana sebep oldu. Para ödülü 125,000$'dı (bugünkü yaklaşık değeri 800,000$ in today's value) ve ödülün 62,5'u maçın kazananına, yüzde 37,5'u ile maçın kaybedenine verilecek, bunun yanında da tüm televizyon ve yayın haklarının yüzde 30'u da ödüle dahildi.

Fischer bunların yanı sıra satılan biletlerin gelirinin yüzde 30'unu alması gerektiği aynı zamanda Spassky'nin de pay alması gerektiğini belirtti. Organizatörler bu yeni talebi kabul etmediler.

Haziran 1972 itibariyle Fischer, Kaliforniya'da Santa Monica'da vakit geçiriyordu. İzlanda'ya gitmek için önce New York'a gelmesi gerekiyordu.

25 Haziran Pazar günü Fischer'in Reykjavik'e gelmesi planlanmıştı. Fischer'in iyi arkadaşı IM Anthony Saidy de onu aradı ve Salı günü Doğu'ya babasını görmek için uçacağını söyledi ve Bobby'i de davet etti. Fischer kabul etti ve Saidy daha sonra içinde Fischer'i araması hâlâ orada olacağına dair garip bir his olduğunu söyledi.

Uçakları Kaçırmak

Birkaç gün sonra 29 Haziran'da Fischer, John F. Kennedy Havalimanında uçak bileti alma niyetini söylüyor ve bagajı yüklü olduğu halde yüzlerce gazeteci orada kendisini bekliyordu O da havalimanından kaçtı ve uçağı da kaçırdı. Geri dönecek ve sonraki birkaç günü Saidy'nin ebeveynlerinin Douglaston, Queens'teki evinde geçirecekti ve burada da gazeteciler onu rahat bırakmayacaktı.

Reykjavik'te ise Spassky ekibiyle birlikte 21 Haziran'da gelmiş, 30 farklı ülkeden iki yüz gazeteci oraya boşa gelip gelmediklerini merak ediyorlardı. Çoğunun "yataktan sabah 5'te New York'ta gelecek uçağı karşılamak için uyandıklarından" gözleri kıpkırmızıydı. "Fischer'in DC-8 uçağından inmediğini görememek gibi tatsız bir alışkanlık edinmişlerdi."

Bu noktada maçın yayın haklarının sahibi olan ve bir belgesel hazırlayacak olan New York'lu yapımcı Chester Fox, bir gazetecinin yatırımının sonucuyla ilgili endişeli olup olmadığı sorulduğunda o gazeteciye şu cevabı verecekti: "Endişeli olup olmadığımı fark etmedim. Altıma yapmamak için çok uğraşıyorum."

Euwe'nin kendisi de 1 Temmuz Cumartesi günü İzlanda'ya açılış töreninin olduğu gün ulaşmıştı. Spassky'nin yardımcılarından IM Iivo Nei ile Saga Hotel yakınlarında bir kortta tenis oynadığı görüldü. Dünya şampiyonuna rakibinin gelip gelmeyeceği sorulduğunda Spassky, "Hayır, Robert James'in geleceğini düşünmüyorum." dedi.

Diğer taraftan, Douglaston'da Fischer'in Edmonson, Saidy ve yetenekli bir büyükusta olup sonradan rahiplik yapan ve sonradan Fischer'in de sekundantı olan GM William Lombardy tarafından ikna edilme çabaları sürüyordu.

Açılış Töreni

Açılış törenin programa uygun şekilde 1 Temmuz akşamı 500 koltuklu İzlanda Ulusal Tiyatorsunda gerçekleştirildi. Törende bulunanlar arasında İzlanda Cumhurbaşkanı ve eşi, büyükelçiler, FIDE yetkililer, gazeteciler ve başka davetli misafirler vardı. Ne var ki, en ön sıradaki bir koltuk boş kaldı. 

Fischer'in bulunmadığı tören nedeniyle maçın başhakemi olan GM Lothar Schmid kura çekimini sonraki güne ertemeleyi önerdi. Nihayetinde, meydan okuyucu gece uçağıyla gelip ilk oyuna zamanında gelebilirdi...

Ne var ki ertesi gün Saidy'den hastalığı nedeniyle Fischer'in oynayamadığını bildiren bir telgraf geldi. Maç yönetmelikleri hastalık durumunda altı güne kadar ertelemeye olanak tanıyordu; ama doktor raporu olması gerekiyordu.

Ne yapılacaktı?  Telgrafla bir doktor raporu mu beklenecekti? Ancak doktor raporunun artık maç da başladığı için İzlanda'daki rapordan gelmesi gerekmiyor mu? Yoksa maç zaten başlamış mıydı?

Bu sorular Euwe'nin isteği üzerine tüm taraflara iletildi. Hakem ve Ruslar maçın açılış töreniyle başladığını iddia ettiler; ama Euwe'de "konuşmalar ve kemanın" yeterli olup olmadığını sorguluyordu. Amerikalılar ise  maçın ancak renk kurasından sonra başladığını iddia ediyorlardı.

Öte yandan, Fischer'in kendisi New York Daily News gazetesine 3 Temmuzda şu açıklamayı yaptı: "Hasta değilim. Finansal taleplerimin karşılanmasını istiyorum, aksi takdirde oynamayacağım."

İki Gün Erteleme

Euwe, bir başka pragmatik öneriyle gelip maçın iki gün ertelenmesini önerdi. Ruslar bu kez değerlendirme için süre istediler ve öğlen yemeğinden sonra sıcak bakmadıklarını ama protesto da etmeyeceklerini açıkladılar. Euwe daha sonra şunu yazdı: "Rusların isterlerse Fischer'i hemen diskalifiye edebileceğime şüphelerinin kalmamasını sağladım ama onlar da Asrın Maçını Yok Edenler olarak tarihe geçmeyi reddettiler."

Dahası, Rus haber ajansı TASS da FIDE Başkanına şu sözlerle saldırıyordu: "Euwe bir satranç partisi oynuyormuş gibi hareket ediyor. Fischer'i yönergeler gereği kendi kararıyla diskalifiye etmek yerine bu kararını yükünü dünya şampiyonunun omuzlarına yüklemeye çalışıyor."

Euwe bir satranç partisi oynuyormuş gibi yapıyor.
— TASS, Russian Press Agency

Euwe, Reykjavik'te bulunan FIDE yetkilileri görüşmeler de yaptıktan sonra şu resmî kararı açıkladı: İki günlük ertelemeyle renk kurasının 4 Temmuz 11:45'e alınıp turun da aynı gün 17:00'de başlaması. Sovyetler çok öfkelendi ve resmi bir protesto yayınladılar, Euwe de bunu yapmaya hakları olduğunu kabul etti.

İki Önemli Telefon Görüşmesi

3 Temmuzda Fischer'in avukatı Paul Marshall her şeyi değiştiren bir telefon görüşmesi yaptı.

James Derrick Slater başarılı bir İngiliz yatırım bankacısıydı ve satranç turnuvalarıyla yetenekli oyunculara ismi geçmeden ödül verme alışkanlığı edinmişti. Gazeteden Fischer'in maddi taleplerini ve maçın da oynanmama tehlikesi olduğunu okuyunca, Slater Leonard Barden'i aradı - o dönem Evening Standard, gazetesinin satranç muhabiriydi, şu an 92 yaşında ve hâlâ The Guardian gazetesinde köşe yazıyor — ve ona 125,000$ ödül koymayı ve maçın toplam para ödülünü 250,000$'a çıkarmak istediğini söyledi.

Barden, BBC yapımcısıyla birlikte Marshall'ı arayarak ona haberi verdi, dolayısıyla o da Slater'ın kendisinden bunu duymak istedi. 10 dakika sonra Slater teyit etmek için iş adamına telefon etti ve daha sonra Marshall'a Fischer'i şu mesajı aktarma konusunda anlaştılar: "Şimdi çık ve oyna, tavuk!" Fischer tabii ki haberleri duyunca heyecanlandı.

Bunun belirleyici olup olmadığı meçhul; ama o gün bir meşhur telefon görüşmesi daha oldu. Arayan, Nixon'ın güvenlik danışmanı ve geleceğin Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'da başkası değildi.

Açılış cümlesinin çoğu zaman şöyle olduğu kabul edilir: "Dünyanın en kötü satranç oyuncusu dünyanın en iyi satranç oyuncusunu arıyor". Bununla birlikte Darrach ise Kissinger'ın telefonu "En kötü iki satranç oyuncusundan birisi" sözüyle başladığını iddia eder. Kissinger, maçın Birleşik Devletler'in prestiji için önemli olduğunu ve Fischer'in gidip maçı oynaması gerektiğini söyler.

O akşam, Fischer nihayet Reykjavik'e uçtu.

Spassky Patlıyor

4 Temmuz sabahı Keflavik havalimanına inen Fischer'e İzlanda'nın başkentine giderken polis koruması eşlik eder. Vardığı zaman da uykunun renk kurasından daha önemli olduğuna karar verir. Lombardy'nin kendisini temsil edebileceğine dair bir mektup imzalar ve yatak odasının kapısını kapatır.

Lombardy, Fischer'in kura çekiminden sonra çok yorgun olduğunu söylediğinde Spassky yanıt verir.  Önceden  Rusya Satranç Federasyonu yetkilileri bütün yapılanlara itiraz ediyordu; ama bu kez dünya şampiyonunu kendisi olan bitenden bıkıp utanmıştı. Esja Hotel'i hızla terk etti; ama bir gazeteciye "Hâlâ oynamak istiyorum; ama zamanına ben karar vereceğim."

Kısa süre sonra Spassky'den resmî bir açıklama geldi (yoksa Moskova'dan mıydı). Açıklama şu şekildeydi: 

"Eğer maçın oynanmasına dair en ufak bir umut varsa, Fischer adil bir cezaya çarptırılmalı. Ancak ondan sonra maçın oynanmasının olanaklı olup olamayacağına sorusuna dönebilirim."

Eğer maçın oynanmasına dair en ufak bir umut varsa, Fischer adil bir cezaya çarptırılmalı.
— Spassky

Sonradan Sovyetlerin uygun gördüğü "cezanın" Fischer'in ilk oyunda hükmen yenik sayılması gerektiği ortaya çıktı; çünkü Geller basına böyle söyledi ve biraz da esrarengiz bir şekilde Spassky'nin "bu hükmen galibiyeti kabul etmeyeceğini" de sözlerine ekledi. (Maçta hükmen galibiyet olacağı konusunda henüz pek fikirleri yoktu...

Tüm taraflarla yapılan görüşmeler neticesinde Sovyetler üç talepte daha bulundular: Fischer özür dileyecekti, Euwe meydan okuyucunun davranışını kınayacaktı ve Euwe iki günlük ertemelenin FIDE Yönetmeliklerine aykırı olduğunu kabul edecekti.

Euwe duygusal bir şekilde kağıda hemen Fischer'in davranışını kınayan ve ertelemenin FIDE Yönetmelikleriyle bağdaşmayan bir karar olduğunu ve gelecekte maçla ilgili yapılan anlaşmaların katı bir şekilde uygulanacağını belirten bir metin hazırladı. FIDE, daha sonra Rusya Satranç Federasyonuna hükmen galibiyetlerinin kabul edilmeyeceğini belirten bir başka telgraf gönderdi.

Açgözlülük?

Fischer'den özür dilemesini talep etmek epey ileri bir adımdı ve Fischer bunu da yaptı. Bir özür yazdı ve bu özür yazısını ilk olarak her iki oyuncunun da para ödülünü tamamen bırakıp satranç için oynamasını teklif ederek bitirdi. Açgözlü olmadığını herkesin bilmesini istiyordu. Yazının nihai versiyonundan bu kısım çıkarıldı.

Ana akım medya Fischer'i açgözlülükle suçladı; ama sanıyorum FIDE, Spassky ve organizatörler için hayatı bu kadar zorlaştırmasının başka sebepleri vardı. Bu sebeplerden birisi kulağa garip gelebilir: Korku.

Satrançta psikoloji hakkında bir kitap yazan ve Spassky'nin ekibinde yer alan GM Nikolai Krogius bu konuda şöyle yazdı: "Fischer'i satranç tahtasında görünce belirsizlik veya özgüven eksikliğinden bahsetmek absürt duruyor; ama önemli bir yarışmadan önce şüphe ve kararsızlığın kurbanı oluyormuş gibi görünüyor."

GM Larry Evans da benzer bir görüşe sahipti: "Bobby satranç dünyasının zirvesine yaklaştıkça kalbinde yenilme korkusu kökleşti. Reykjavik'te bu korkusunu yendi; ama bunu ancak Spassky'nin duygusal dengesini bozduğunu hissedince başarabildi."

Bir diğer sebep daha prensipliydi. Fischer basitçe özellikle İzlandalı organizatörler başta olmak üzere başkalarının maçta kendisinden daha fazla para kazanması fikrine alışamadı. Yıldız oydu, bu maçın Muhammed Ali'si oydu ve o da bunun gayet farkındaydı.

Fischer'in Özürü

Spassky'nin odasına ulaştırılan mektupta Fischer açılış törenine katılmaması nedeniyle "gösterdiği saygısız davranıştan" ötürü özür diledi. "İzlandalı satranç organizatörleriyle olan mali konularındaki anlaşmazlıklardan etkilendim," dedi ve Euwe ile "dünyanın her tarafındaki binlerce satrançseverden" de özür dileyerek Spassky'den ilk oyun için hükmen galibiyet talep etmeyi sürdürmemesi ricasında bulundu.

İzlandalı satranç organizatörleriyle mali konularındaki anlaşmazlıklardan etkilendim.
— Fischer

Spassky'e aynı gün Sergei Pavlov adlı üst düzey bir Sovyet yetkili telefon etti ve Rus takımın artık Rusya'ya geri dönmesinin doğru olacağı kendisine söylendi. Komünist Parti'ye katılmayı istikrarlı bir şekilde reddeden Spassky ise kibarca bu talebi reddetti.

Spassky, Fischer'in mektubunu takdir etti ve Salı gününe (11 Temmuz) kadar oynayamayacağını söyleyip renk kurası için can attığını da belirtti. Nihayet 6 Temmuzda turnuva salonu olan Laugardalsholl'da Cuma akşamı yapıldı. Fischer 22 dakika geç kaldı; ama Amerikalının nihayet salonda ortaya çıkması bile oradaki herkes için rahatlatıcıydı.

Spassky şaka yollu sanki bir boks maçındaymışçasına Fischer'in üst kol kaslarını sıktı ve kura çekimi sonucu dünya şampiyonunun ilk tur Beyaz taşlarla oynayacağı belli oldu. Maç yönetmeliklerini tartışırlarken Spassky hükmen yenilgi talebini geri çekti ve Fischer de maçın ilk oyunun birkaç gün daha ertelenme talebini kabul etti. 

Beş gün sonra maç nihayet olması gerektiği şekilde başladı. Satranç tarihinin en ünlü maçının başlaması bile kendi içinde yoğun çarpışmalarla geçen bir başka savaştı.