FIDE Dünya Satranç Şampiyonluğu Unvan Maçı 4.Oyun: Nepo Carlsen'i Petroff'la Durdurdu

GM Magnus Carlsen ve GM Ian Nepomniachtchi arasında oynanan FIDE Dünya Satranç Şampiyonasında dördüncü oyunun sonunda dördüncü beraberlikle skor 2-2'ye geldi. Meydan okuyucu Carlsen'in 1.e4'ünü bitirdi mi? Söylemek için erken belki; ama dünya şampiyonunun hazırlığına verdiği hazırlık ve doğru cevaplar Nepomniachtchi'yi rahat bir beraberliğe ulaştırdı. Beşinci oyun Çarşamba günü TSİ 15:30'da. 

Chess.com's yorumcuları GM Fabiano Caruana, GM Robert Hess, ve IM Daniel Rensch'in tamamı  bugün Carlsen için bir galibiyet tahmininde bulundu; ama bu düşünce bir temenniden öteye geçemedi. Carlsen, 31. yaşına bastığı gün Nepomniachtchi doğumgünü hediyesi siyahla maça kadar elde ettiği en kolay berabere oldu.

İkinci kez Beyaz taşlarla oynayan Carlsen, ilk hamlesini değiştirdi. Cumartesi günü 1.d4 ile Katalan oynadıktan sonra şampiyonu bu oyunda 1.e4'e geçti, ki bu hamleyi Nepomniachtchi de denedi. Burada meydan okuyucu ilk oyunda her zamanki Grünfeld'ini oynamadığı gibi yine 1.e4'e karşı da Najdorf gibi repertuvarındaki keskin bir açılışı oynamadı, ama onun yerin Petroff (Rus) Savunması'nı tercih etti.

Bu açılışı görmemiz bir sürprizdi, 19. yüzyılda Rus Alexander Petroff  bu açılışı popülerleştirmiştir; ama çok da büyük bir sürprizdi diyemeyiz.

Diğer taraftan, Nepomniachtchi bu açılışı kariyeri boyunca masa başında yalnızca iki defa oynadı. Bunlardan birisi, bu yıl Nisan ayında oynanan FİDE Adaylar Turnuvası'nda GM Wang Hao'ya karşıydı, bu oyunu Nepo Siyahla kazanmayı başardı ve turnuvayı da kazanıp dünya şampiyonluğu maçı yapmaya hak kazandı.

"Sanırım çok da şaşırmadı", dedi Nepomniachtchi oyundan sonra. "Çok uzun ve forse bir varyanta girdi, Petroff'u son zamanlarda inceleyenlerin aşina olacağı bir varyanttı."

Carlsen: "Hayır, özellikle Adaylar'da oynadığını gördükten ve maçın ilk Siyah oyununda da keskin bir açılış yerine klasik bir sistem seçmesi nedeniyle beklediğim ana açılışlardan birisiydi. Hangi Petroff varyantına gireceğini bilemezdim; ama Petroff'u oynamasını bekliyordum."

Hangi Petroff varyantına gireceğini bilemezdim; ama Petroff'u oynamasını bekliyordum."
—Magnus Carlsen

2018'de Caruana'ya karşı iki defa Petroff'ta berabere yapan Caruana ise şunları söyledi: " Ian için en mantıklı şey Berlin oynamak olabilirdi eğer Magnus 1.e4 oynasaydı; ama Petroff ilginç ve bunu gerçekten beklemiyordum." 

Tarihsel bir referans vermek gerekirse, Petroff daha önce dünya şampiyonluğu maçlarında 11 kez oynandı, Beyaz iki defa kazandı (Karpov-Korchnoi 1981 ve Kasparov-Karpov 1985'te) ve Siyah da bir kez kazandı (Leko-Kramnik, 2004), diğer 11 oyun berabere bitti.

Carlsen 1.e4'e karşı belki rakibinin ana savunmasının bu açılış olduğunu düşünmedi; ama bu açılışı da kesinlikle dikkate aldı. 5.d4 büyük bir karardı; çünkü son yıllarda 5.Ac3 ana hamle gibiyidi ve bu hamleyi de gayet hızlı oynadı.

15 hamle sonrasında oyuncular 2017'de Norveç Satranç Turuvasında Vachier-Lagrave ve Caruana arasında oynanan oyunun hamlelerini tekrar ediyorlardı 15 moves. Carlsen'in neden bu devam yolunu seçtiği kısa bir süre sonra ortaya çıktı, burada inanılmaz bir yenilik olan 18.Ah4!?'ü oynadı.

"18.Ah4 inanılmaz,"  diye yorumladı Caruana. "Bu hamleyi bilmiyordum ve muhtemelen Magnus'tan mükemmel bir fikir geldi."

18.Ah4'ten sonraki konum.

Sonrasında, Nepomniachtchi 18.Ah4'ü "çok ilginç bir deneme" olarak değerlendirdi ve ekledi: "Belki bunu Beyazla  ben de bir gün oynamak isteyebilirim!"

Bu hamlenin ana fikirlerinden birisi atı g2 üzerinden f4 veya e3'e dolandırıp Siyahın d5'teki ayrık piyonuna baskı yapmak. Bunun için g2-karesinin açılmasına ihtiyaç var ve Carlsen'in 19.g4'ü de, ki işleri bir anda keskinleştirdi, yorumcular tarafından övüldü.

"Harika bir şey," sözleriyle Caruana oyunda bir noktada g4-g5 sürüşünün sürülmesi gibi ek bir seçenekten de bahsetti, özellikle Siyah d-piyonunu atı f6'ya koyarak savunabilirdi.

Günün Anahtar Hamlesi: 19.g4

Bugünün hamlesi 18.Ah4'ün devamındaki hamle, Caruana'nın "hayret verici" ve "muhtemelen mükemmel bir fikir" diye nitelendirdiği bir yenilik. 19.g4 Siyahı 20...f5 sürmekten caydırmaya çalışırken diğer taraftan Ag2 ve Ff4 hazırlayarak Siyahın en aktif taşını değişmeyi hedefliyor, atı da f4 veya e3'e dolandırmayı amaçlıyor. Oyunun kritik anlarını görmeyi, koç açıklamalarına bakmayı, hatları yeninde oynamayı Chess.Com'un devrim niteliğindeki Oyuna Bakış aracını kullanarak deneyin.

Ne var ki yorumcular ve seyircilerin heyecanlanmaya başladığı sırada oyunda 3 dakika düşünüldükten sonra oynanan (ki bu Carlsen'in o ana kadar en fazla düşündüğü yerdi)  22.Ff4 hamlesinin arkasından birtakım değişmeler. Bununla birlikte Norveçli satranççı atı ve kalesini şaha yakınlaştırabildi, Beyaz sanki bir mat kalıbı oluşturabilecekmiş gibi dursa da aslında nesnel olarak Siyahın konumu da gayet normaldi.

Bu noktada Chess.com'dan FM Mike Klein, Nepo'nun orada bulunan yardımcılarından GM Vladimir Potkin ile kısa bir söyleşi yaptı. Hem teknik hem de psikolojik yardım yapan Rus çalıştırıcı, Nepo'ya yardım eden Rus ekibinden başka hiçbir isim vermedi. Böylece son unvan maçlarında sık görülen bir eğilimi sürdürdü.

Oyunsonuyla ilgili olarak da şunları söyledi:  "Karmaşık bir oyundu. Siyahın da kendi şansları var, örneğin şimdiden geçer piyonumuz var. Eğer Magnus bu piyona aldırış etmezse, o zaman bu piyon bazı piyon oyunsonlarında bize yardımcı olabilir." (Bu sözleri söylerken aklında 2016 maçının sekizinci oyunu olabilir. O sırada Potkin'in yardım ettiği isim olan Karjakin bir geçer piyonla oyunu kazanmıştı.)

Carlsen'in ilk uzun düşünme seansı 25. hamlede geldi ve Carlsen burada atını g5-piyonu tarafından korunacak şekilde f6'ya koydu. Diğer taraftan Nepomniachtchi'nin savunması da bir karşı saldırı içeriyordu: hemen a-piyonunu koşturmaya başladı, tıpkı vatandaşının beş yıl önce yaptığı gibi. Rus büyükusta, rakibi düşünürken tahtadan sıkça uzaklaştı, kendi özel dinlenme alanında vakit geçirdi.

Carlsen'in her zaman cebinde atla çekeceği sürekli şahlarla gelecek bir beraberlik olsa da büyük soru şuydu: Beyaz için daha fazlası var mı?

29.a3'ten sonraki konum.

Carlsen bu konumda iki şah çekmeden önce 34 dakika düşündü, daha sonra da 32. hamlede bir 14 dakika daha düşündü; ama sonra hamle tekrar ederek günü kapatmaya karar verdi - Muhtemelen sürelerin de etki ettiği bir karardı bu. Carlsen'in oyunun sonunda rakibinin bir saatine karşılık sadece 19 dakikası kalmıştı.

Carlsen, oyunun son kısmı hakkında "Dünya şampiyonasında bazen maç öncesinde çok fazla çalışmanız gerekiyor, maç sırasında da açılışlarınız üzerinde çok çalışmanız gerekiyor ve bu da bir şekilde oyunlar sırasında masa sırasında daha az çalışmanıza sebep oluyor," dedi. "Konumda hiçbir şeyim olmadığını düşünmüyordum zaten bu da yaklaşımımdan belliydi; ama oyunda iki saatim var ve bulunabilecek her türlü şansı aramak için hepsini kullanmak zorundayım."

Caruana, Carlsen'in hamle tekrar etme tercihini "mevcut koşullarda iyi bir pratik karar" olarak nitelendirdi; ama aynı zamanda oyunun da hazırlık ve psikoloji açısından "Ian için büyük bir başarı" olduğunu söyledi. 

Günün Oyunu yorumcumuz, GM Sam Shankland, de Caruana'ya katılıyor ve şöyle yazıyor: "Magnus Petroff'a karşı pek bir şey elde edemedi ve Siyahla yeni bir fikirle karşılaşmasına rağmen kolayca berabere kalan Nepo günün moralman galibi oldu."

Siyahla yeni bir fikirle karşılaşmasına rağmen kolayca berabere kalan Nepo günün moralman galibi oldu.
—Sam Shankland

Bu hazırlığın ne kadarıydı? Belki de tamamıydı.

Nepomniachtchi oyundan hemen sonra Mike Klein'e şunları söyledi: "Sanırım sonuna kadar titanların varyantını oynadık," tabii burada devlerden kastı satranç motorları. "Amazım basitti: Hazırlığımı karıştırmamak."

Basın toplantısında özellikle 18.Ah4 üzerinde durdu: "Neyse ki bu fikri biliyordum ve az çok ne yapmam gerektiğini hatırlıyordum. Tabii ki, biraz şaşırdım; çünkü yan varyantlardan birisi olmakla birlikte çok prensipli bir sürdürümdü bu. Hamlelerinizi masada hatırlamak o hamleleri ilk kez masada bulmaktan daha kolay."

Oyunun sonu hakkında bazı detaylar verdikten sonra şu noktaya dikkat çekti: "Bence son neredeyse hamleye kadar tam olarak emin olmamakla birlikte böyle bir şeyler gördüm"

Nepomniachtchi kesinlikle sonuçtan memnundu ve şöyle dedi: "Petroff oynadığıma göre...Öyle!"

Carlsen böyle bir oyunda denediği şeyin sonucunun ne olabileceğine dair bir fikri vardı: "Ne diyebilirim ki? Net bir şey denedim ve işe yaramadı. Bu da bence normal. Oynadığım varyantı tamamen gözden kaçırmasını beklemiyordum; ama başka yollarda Siyahın yapması gereken çok zor tercihler olabilirdi. Bence oynadığı şekilde farklı yollar olsa da aslında ortada hiçbir şey yok...modern satrancın hali bu, fazla söyleyecek bir şey yok."

Modern satrancın hali bu, fazla söyleyecek bir şey yok.".
—Magnus Carlsen

Dünya şampiyonu bunun henüz sinirlerini bozmadığını söyledi: "Normal. Daha çok beraberlik yaptığım zamanlar oldu geçmişte! Ve bugünkü gibi forse varyantlar oynadığınızda, pek fazla bir şey elde etmeyi umamazsınız; ama bu tarz forse varyantlarda bugün ara sıra olduğu gibi bir fikir bulursanız, rakibinizi şaşırtma şansınız az da olsa olur. Yoksa zaten her şey Siyah için çok güvenli olur. Dolayısıyla, kazanmayı çok isterdim, oyunda bulduğumdan daha fazla şanslar elde etmek isterdim; ama nihayetinde iyi hazırlıklı bir rakibe karşı normal bir sonuçtur."

Carlsen'in doğum gününde dünya şampiyonluğu oynama konusunda güzel anıları var: 30 Kasım 2016'da hızlı satranç eşitlik bozmada GM Sergey Karjakin'e karşı iki kazanç ve iki beraberlikle galip geldi. Ayrıca yıllardır oynadığı diğer turnuvalardaki oyunlarda dünya şampiyonu masa başında bir kez bile kaybetmed. Online Skilling Açık Turnuvasında GM Wesley So'ya tam bir yıl önce kaybetti. 

Basın toplantısında, Nepomniachtchi doğum gününde oynamanın "hiçbir zaman kolay olmadığını" söyledi ve normalde sonraki gün de oynamanız gerektiği için pek de partilemeyemeyeceğinizi sözlerine ekledi.

Nepo ve ekibi ile doğum günü pastasını paylaşıp paylaşılmadığı sorulan Carlsen, 1978'deki Karpov-Korchnoi maçındaki meşhur yoğurt vakasına atıfta bulundu ve şunları söyledi: "Sanırım dünya şampiyonluğu maçlarının tarihini göz önünde bulundurursanız, rakip takımdan asla bir yemek kabul etmezsiniz!"

WGM Anastasiya Karlovich, 30 Kasım'ın aynı zamanda Winston Churchill'ün doğumgünü olduğunu da hatırlatıp Carlsen'in eski Birleşik Krallık Başbakanı'nın hiçbir sözünü hatırlayıp hatırlamadığını sorunca Carlsen'in verdiği cevap kimseyi hayal kırıklığına uğratmadı: "Churchill'in rakipleriyle ilgili şöyle bir sözü var. Sanırım "çok mütevazı bir adamdı ve mütevazı olmak için de pek çok iyi nedeni var." Ben de rakibimin pek mütevazı olmadığını ve bunun için de iyi nedenleri olduğunu söyleyebilirim.

Chess.com’un maç haberleri Coinbase tarafından sağlanıyor. Eğer ilk kripto alımınızı yapmak istiyorsanız veya tecrübeli bir satıcıysanız, Coinbase sizin arkanızı kollar. Coinbase Earn ile kazandığınız her para sizin Coinbase'in ileri düzey özellikleriyle alım-satım yapmanızı sağlar, Coinbase Kartınızla yapacağınız harcamalarda özel ödüller ve daha fazlasını sağlar. Daha ayrıntılı bilgi için buraya bakınız: Coinbase.com/Chess.

Önceki Haberler:

• FİDE Dünya Satranç Şampiyonası 3.Oyun: Magnus Siyahla Kurşun Geçirmez
• FİDE Dünya Satranç Şampiyonası 2. Oyun Macerası: Carlsen Berabere için Uğraştı
• FİDE Dünya Şampiyonası 1. Oyun: Nepo Baskı Altında Göz Doldurdu
• FIDE World Championship Officially Opened After Press Conference Clash Of Frenemies(İngilizce)
• Carlsen-Nepomniachtchi: Predictions (İngilizce)
• Şampiyonu Tanıyın: Magnus Carlsen
• Meydan Okuyucuyu Tanıyın: Ian Nepomniachtchi
• All The World Chess Champions(İngilizce)
• 2021 Dünya Satranç Şampiyonası: Carlsen - Nepomniachtchi