Magnus Carlsen Dünya Şampiyonluğu Unvanını Savunmayacak!

Güncelleme: Habere Carlsen'in kararıyla ilgili olarak Nepomniachtchi'nin de görüşleri eklenmiştir.

GM Magnus Carlsen gelecek yıl dünya şampiyonluğu unvanını GM Ian Nepomniachtchi'ye karşı savunmayacak. Carlsen, bu kararını Salı günü bir podcast'te açıkladı. Mevcut düzenlemelere göre FIDE Adaylar Turnuvasının galibi Nepomniachtchi, Adaylar Turnuvası ikincisi GM Ding Liren'le unvan maçına çıkacak.

"Ekibimdekilerle, FIDE'yle ve Ian'la da konuştum. Sonuç çok belli: Bir maç daha oynamaya motive değilim," dedi Carlsen. "Kazanacağım çok fazla bir şey yok, çok da sevmiyorum ve her ne kadar tarihi nedenlerle maçın ilginç olacağını anlasam da, oynama eğilimim yok ve dolayısıyla basitçe maça çıkmayacağım."

Carlsen dolayısıyla daha önce 14 Aralık 2012'de dile getirip daha sonra da yinelediği düşüncesini kesinleştirdi: beş dünya şampiyonluğu maçına çıktıktan sonra artık bu maçlardan hiç keyif almıyor. 

" 2013'te Adaylar'ı oynamaya karar vermem ilginçti; ama o da dürüst olmak gerekirse bir hevesti. İlginç olacağına inandım ve o günden beri Dünya Şampiyonluğu unvanı bana çok fazla şey verdi, pek çok kapı açtı ve bundan memnunum. Maçların kendileri bazen ilginç, bazen de biraz eğlenceliydi."

Norveçli yıldız bir gün tekrar maç için mücadeleye etme olasılığının kapısını açık bıraksa da bunu yüksek bir olasılık olarak görmüyor: "Gelecek katılma olasılığımın üstünü çizmeyeceğim; ama buna da güvenmezdim."

Carlsen "The Magnus Effect" [Magnus Etkisi - Ç.N.] adlı

podcast'in ilk bölümünde haberde geçen açıklamaları yaptı.

Carlsen, Adaylar Turnuvası sırasında FIDE Başkanı Arkady Dvorkovich ve Genel Direktör Emil Sutovsky ile bir toplantı yaptı ve bu toplantı Carlsen'i unvanını beşinci kez savunmaya ikna etmeye yeterli olmamış gibi görünüyor. 

Madrid'teki toplantıdan bahseden Carlsen, şunları söyledi: "Toplantıda hiçbir talepte bulunup öneri getirmedim. Onların birkaç önerisi vardı; ama aslında özü benim onlara önümüzdeki Dünya Satranç Şampiyonluğu Maçında unvanımı savunmayacağımdı."

Dvorkovich, Chess.com'a dünya şampiyonunun kararına saygı duyduğunu söyledi ve düzenlemelere göre Ding-Nepomniachtchi maçı oynanacağını doğruladı.

Öyle görünüyor  ki Carlsen bu konuda bir süredir vardığı kararı aslında hiç değiştirmemiş. "Nihayetinde vardığım sonuç yerli yerinde değişmeden duruyor, bu konuda içim de rahat ve artık bu konu üzerine uzun süre de düşündüm," dedi. "Bir yıl, belki de 1,5 yıl. Son maçtan epey sürece önce.

Nepomniachtchi'nin Carlsen'le ikinci maçı oynamaya hak kazanmış olması da çok yardımcı olmadı; çünkü önceden Carlsen yeni jenerasyondan özellikle de GM Alireza Firouzja'yı rakip olarak tercih edeceğini söylemişti. "Ha dört şampiyonluk ha beş şampiyonluk— Benim için hiçbir anlam ifade etmiyordu," dedi Carlsen dünkü podcast'te. "Başardığım işten memnundum. Maçı kaybetmediğim için mutluydum; ama hepsi bu."

Carlsen bir kez daha oynamaya devam etmeye niyeti olduğunu söyledi, yalnızca maç oynamak istemediğini söyledi. "Burada hiçbir karışıklık olmasın, satrançtan emekli olmuyorum. Aktif bir oyuncu olmaya devam edeceğim. Bugün daha geç saatlerde Hırvatistan'a gidip Grand Chess Tour'da oynayacağım. Oradan Madras'a Olimpiyata gideceğim ki bu çok eğlenceli olacak ve Norçve takımı turnuvaya dördüncü başlıyor. Sonra da Miami'ye gideceğim yılın en önemli etkinliklerinden birisi için—the FTX Kripto Kupası. Hemen ardından da Sinquefield Kupası."

Ding Liren: "Yeni bir Dönem"

"Şu an baş etmem gereken çok fazla duygu var hissettiğim," dedi Ding Chess.com'a Carlsen'in kararıyla ilgili ilk tepki olarak. "Ancak gelecek yıl bir dünya şampiyonluğu maçı oynayacak olmak ve taç için savaşacak olmak beni çok heyecanlandırıyor." dedi.

Barselona'da bir arkadaşının dairesinde kalan Ding, Adaylar  Turnuvasından sonra Covid'e yakalandığını açıkladı ve dolayısıyla da henüz Çin'e dönemedi. Tam olarak iyileşmiş durumda ve iki hafta sonra Çin'e geri dönecek. Çinli satranççı Carlsen'in kararına şaşırmış:

"Şüpheleri olduğunu biliyordum; ama oynamasını bekliyordum. Yine de dünya şampiyonu olmanın getirdiği epeyce sorumluluk olduğunu da anlıyorum, ele alınması gereken çok fazla şey var."

Ding, durumun Japon artistik patinajcı Yuzuyu Hanyu ile benzerliklerine dikkat çekti, o da dün yarışmalardan emekli olduğunu; ancak gösteriler yapmaya devam edeceğini açıklamıştı.

Satranç dünyası da dünya şampiyonunun unvanını savunmadığı durumlara tanıklık etti. 1964'da GM Alexander Alekhine mevcut şampiyon olarak hayatını kaybettiği için iki yıl sonra dünya şampiyonunu belirlemek için bir turnuva düzenlendi ve bu turnuvayı da GM Mikhail Botvinnik kazandı. 1975'te GM Bobby Fischer maç formatıyla ilgili FIDE ile anlaşamayınca unvanını GM Anatoly Karpov ile maç oynamadan ona bıraktı.

1993'te GM Garry Kasparov FIDE'yi terk etti ve onun yerine Profesyonel Satranççılar Birliği çatısı altında dünya şampiyonluğu organize etti. Bunun sonucunda 2006'ya kadar süren iki dünya şampiyonlu bir bölünmüş dönem yaşandı ve bu süreç 2006'da GM Vladimir Kramnik'in FIDE Şampiyonu  GM Veselin Topalov'a karşı kazandığı yeniden birleşme maçıyla bitti. 

"En iyi oyuncunun unvanını savunmaması ideal bir durum değil, kendi organizasyonunu oluşturmak da pek iyi değil," dedi Ding ve ekledi: "Satrançseverler için en iyi oyuncuların dünya şampiyonluğu için mücadele etmesi daha iyi. Magnus tabii ki yıllardır en iyi oyuncuydu. Artık yeni bir döneme giriyoruz."

Ding, Carlsen'in "bir gün" unvan için yeniden mücadele etmek için geri döneceğini umduğunu söyledi ve en üst düzey satranç rekabetine girecek olmanın kendisine yeni bir sorumluluk verdiğini de söyledi: "Artık İngilizcemi geliştirmeliyim!"

Ian Nepomniachtchi: "Olduka Hayal Kırıklığı Verici"

Güncelleme: Günün (20 Temmuz) ilerleyen saatlerinde Chess.com, Hırvatistan'ın Zagreb şehrinde Super United Croatia Rapid & Blitz turnuvasının ilk üç turunu tamamlayan Nepomniachtchi ile de konuştu.

"Şok olmadı; çünkü bu niyetini ilk duyuşum değildi," dedi "Madrid'ten sonra da kısaca online sohbet ettik ve o zaman da oynamayacağı oldukça açıktı; ama dedikleri gibi çıkmayan candan ümit kesilmez. Açıkçası çok hayal kırıklığı erici. Rövanş maçını iple çekiyordum."

Daha genel anlamda, meydan okuyucu Carlsen'in kararının satranç dünyası için iyi olmadığını düşünüyor. Nepomniachtchi: "Oldukça zararlı; ama şu anda nasıl zarar vereceğini değerlendirmek güç," dedi. "İnsanî bir bakış açısıyla Magnus'un kararı çok anlaşılır ve buna tamamen saygı  duyuyorum her ne kadar bu konuda kişisel bir hayal kırıklığı yaşasam da. Satrançta 150 yıllık büyük bir geleneğimiz var ve bu paha biçilemez."

Ding ile oynamasıyla ilgili olarak da Nepomniachtchi şunları söyledi: "Satranç anlamında satranç becerileri Magnus'unkiyle kolayca eşleşebilir. Ding tartışmasız son yılların en iyi oyuncularından birisi. 100 oyunluk yenilmezlik rekoru da inanılmaz. Bununla birlikte çok farklı bir stili var,  çok farklı bir insan, çok farklı bir oyuncu, çok ciddi bir rakip. Zor olacak!"