Nepomniachtchi Kurşundan Kaçtı ve Madrid'de Liderliğini Korudu

Beşinci turda, GM Ian Nepomniachtchi bir süre GM Hikaru Nakamura'ya karşı ciddi sorunlar yaşadı; ama beraberliği kurtararak 2022 Adaylar Turnuvasındaki yarım puan farkla liderliğini sürdürdü. Tüm oyunların berabere bittiği ikinci günde, GM Ding Liren ilk galibiyetini alma fırsatını kaçırdı.

Pek çok satranç sever sonuçları bakıp devam ediyor. Hiç kazanç yok mu? Yine mi?

Dört beraberliğin arkasında harika satrancın yanı sıra epeyce dram yatıyordu. Günün sonunda Nepomniachtchi kârlı çıktı; çünkü tüm oyunlar berabere bitince sıralama hiç değişmedi.

Caruana-Rapport ½-½

Turun en kısa oyunu aynı zamanda en spektaküler oyundu. Caruana bu oyuna girerken 3-1 öndeydi ama son sonuçlar Rapport'un lehineydi. Taraflar 2022 Superbet Romanya'da berabere yaptılar ve diğer taraftan Macar GM geçtiğimiz Ocak ayında Wijk aan Zee'de Siyahla kazandı.

Caruana'nın ilk büyük düşünme seansı 5...a6!? ile geldi, tamamen normal bir hamle olsa da onu şaşırttı; çünkü Rapport bu konumda bu hamleyi daha önce hayatında bir nedenle hiç oynamamış. Burada yalnızca 5...Vc7 ve 5...Af6 oynamış daha önce, Duda'ya karşı ilk turda bunu oynama fırsatı bulamadı; çünkü o oyunda 5.Ff4 oynanmıştı.

10 dakika sonra, Caruana heyecan verici 6.g4'ü oynadı, Sicilya Savumasının Scheveningen Varyantına karşı bu hamle ilk olarak Estonyalı üst düzey büyükusta Paul Keres (1916-1975)  tarafından geliştirildi. Keres zamanının ötesindeydi; çünkü bu piyon sürüşünün gücü daha çok 1980'ler ve 90'larda takdir edildi, sonrasında da bu varyant daha az oynanır hale geldi.

Caruana'nın 6.g4'ünden sonra.

Rus GM Mark Taimanov (1926-2016)'u ardından adlandırılan bu varyant, o zamandan beri Scheveningen'den daha popüler hale geldi diyebiliriz. Bu varyanttaki son gelişmelerden birisi de 6.Fe3 Vc7 7.g4; ama Caruana piyonu bir hamle erken sürdü. Bu arada bir defa da Carlsen bu varyantı bir yıldırım oyununda oynadı.

6.g4 hamlesi Caruana'ya göre Beyazın en agresif tercihi ve bütün fikri alan kazanırken f6-atını kovalamak; ama Rapport şah-atını onun yerine e7'ye oynadı ki buna karşı neredeyse hemen 6.g4'ü daha önce görmedğini iddia etti.

Rapport: "Benim sözde yaratıcılığım altıncı hamlede kitap dışı kalmamdan ileri geliyor." 

Benim sözde yaratıcılığım altıncı hamlede kitap dışı kalmamdan ileri geliyor.
—GM Richard Rapport 

8.Ab3 ile Caruana olası at takasından kaçındı, sonrasında da Siyahın atlarının birbirlerinin ayaklarına basıp basmadıkları belli değildir. Rapport bu sorunu hemen 8...Ae5 oynayarak çözdü ki bu hamleyi motor da onaylıyor; ama sonraki hamlede b3'ü almak Beyaza pek az yardımcı oldu.

12.Kf1 inceydi ve  15.Kd1 ile Caruana hemen rok yapma hakkından vazgeçti. Tüm gücüyle "Ya hep ya hiç!" diyordu.

Rapport bu zorlu görevi başarıyla tamamlamayı başardı ve vezir kanadında a5-e1 çaprazındaki baskıya dayanan en doğrudan karşı oyunu buldu ve Beyazın b2'deki "temelini" zayıflattı. Tahtada yangın çıktı; ama motor tipik 0.00 değerlendirmesini gösterdi. Rapport'un devamında oynayacağı 19...e5!'i görseydi, ki bu hamle konum tekrarını zorluyordu. 

Caruana önceden bu hamleyi kaçırdığını söyledi: "Hızlıca 17...a3 oynayınca bu hamleyi gördüm. 19...e5 oynayacağını anladım; ama o noktada beraberlikten kaçmanın yolunu bulamadım."

Turnuvanın en iyi oyunu olma potansiyeli olan bu parti maalesef üzücü bir şekilde erken bitti; ama devam ettiği süre içinde eğlenceliydi.

Sonrasında Caruana biraz fazla riskli oynadığını düşündüğünü söyledi. "Oyunda tam kontrolü ele geçirdiğimi düşünmedim; ama bir noktada biraz üstün olabileceğimi düşündüm."

"Her türlü sonucu bekliyordum, dolayısıyla berabere bence bunlardan birisiydi," Rapport'un dikkat ettiği üzere. Her iki oyuncunun da altıncı hamle itibariyle kendi başlarına kaldığı düşünülürse "Aslında göründüğü kadar da kısa bir oyun oynamadık," iddiasında bulundu.

Firouzja-Duda ½-½

Turnuvadaki ikinci Beyaz oyunu olsa da Firouzja belli ki bugün tura kan çıkarmaya gelmişti. Duda'yı daha önce dört defa yenmiş ve Polonyalı rakibine henüz hiç oyun kaybetmemişti.

Dolayısıyla Duda'nın sağlam oynamayı tercih etmesi hiç de şaşırtıcı olmadı: Petroff. 2021 Dünya Kupası galibi her dört oyunda bir 1...e5 oynuyor ve orada Beyaz e4 oynuyor ama böye yaptığında genellikle 2...Af6 ile devam ediyor.

Duda belli ki bu açılışta kendisini evinde hissediyor: bu yıl dünya şampiyonuna karşı bir online oyununu berabere yaptı ve dünkü oyunda daha önce oynadığı bir oyundaki 15 hamle tekrar edildi.

Sonrasında Duda bu nedenle rakibinin "bu kadar çok zaman harcamasın" şaşırdığını söyledi.

Daha önceki bir oyununda, Duda bugünkü gibi vezir kanadında aksiyona geçti. Öyle görünüyor ki Polonya'nın bir numarası Siyah için burada ortaya çıkan dinamik şansları beğeniyor ve bunun da haklı bir gerekçesi var.

Tahtada güzel bir geometri yaparak birçok taşı ve piyonları değişip Berabere İstasyonuna giden hızlı treni aldı. Bu da eğer siz Siyahsanız işinizi "halletiğinizi" gösteriyor; ama zaten Beyazla çoğu zaman Petroff'a bir şey elde etmek çok zor.

Firouzja bu kez gülüsemiyordu ve oyundan sonra çok memuniyetsiz görünüyordu. En azından yarın Beyazla Caruana'ya karşı oynuyor.

Analizler: GM Rafael Leitao.

Nakamura-Nepomniachtchi ½-½

Naka, ikilinin arasındaki 10. klasik oyunda (her iki tarafın da iki galibiyeti ve altı beraberlikleri var) Petroff Naka'nın en çok incelediği şeydi. Tek başına lider durumda olan Nepomniachtchi'nin daha sağlam bir şey aramaya devam etmesi çok olasıydı ve ayrıca bunu Carlsen'e karşı Dünya Şampiyonasında üç defa oynadı.

"Tabii ki Ian'ın bu Petroff'la ilgili bir şey yapacağından şüphelendim," dedi Nakamura. "Bence istediğim her şeyi elde ettim; ama objektif değerlendirmenin ne olduğunu bilmiyorum."

Carlsen bu oyundalarda 8.Abd2 oynasa da Naka 8.c4 ile eski ana varyantı seçti ve altı yol önce 2016 ABD Şampiyonasında GM Varuzhan Akobian'a karşı bu devam yolunu bir sefer tercih etmişti. 

Nepomniachtchi 13. ve 14. hamlede düşünmeye başladı daha sonra da (14…Ff8'i), ve Nakamura-Akobian oyunundaki hamleyi değiştirdi. Çok fazla şey olup bitmiyordu; ama daha sonra Rus GM birdenbire 16...Vg4 ile büyük bir hata yaptı ve bu hamleyi yalnızca 14 saniye harcayarak oynadı.

Chess.com yayınlarına yorumcu olarak dün ilk kez katılan GM Robert Hess şunu söyledi: "İnanılmaz bir karar; ama geçmişte de onu etkileyen bir şeydi bu."

Ne var ki bu kez mesele yalnızca hızlı oynamak değildi. Pekâlâ dün de belki Nepomniachtchi aşırı hızlı oynadı; ama bunun sebebi hazırlığını karıştırmasıydı. Bir başka varyantta bu Ve4-g4 varyantı aslında oluyor oyundan sonra da açıkladığı gibi: "Bunun olmayacağı belliydi, belli ki varyantları çok fena karıştırdım."

Belli ki varyantları çok fena karıştırdım.
—GM Ian Nepomniachtchi

Nakamura 18.h3 oynayınca, Nepomniachtchi durumu fark etti ve sol eliyle başını tutup sağ eliyle bir beyaz piyonu döndürmeye başladı. Diğer taraftan Caruana tahtanın yanındaydı ve konuma özel bir ilgiyle bakıyordu. Acaba lideri yakalayabilir miydi?

Very dramatic day. Nepo has clearly had one of his impulsive moments. If he doesn't survive, we get to see how he's learned to handle setbacks/moods ...

— Jonathan Tisdall (@GMjtis) June 22, 2022

"Çok dramatik bir gün. Nepo muhtemelen o güdüsel anlarından birini yaşadı. Eğer kurtulamazsa bu düşüşleri nasıl ele aldığını göreceğiz ..."

— Jonathan Tisdall (@GMjtis) 22 Haziran 2022

Nakamura profesyonelce devam etti, zaman kontrolüne hamleleri tekrar ederek yaklaştı. 22.hamlede 41 dakikaya karşı rakibinin bir saati vardı.  

Motor, Beyazın konumunu gerçekten beğeniyordu ve Nepomniachtchi dün nasıl rakibinin elinden kurtulduğunu şu sözlerle açıkladı: "Beyaz için hiç bitirici bir şey göremedim; ama Beyazın kazanca yakın olduğu açık."

Oyun sürdükçe Nakamura'nın en dakik hamleleri bulup rakibini baskı altında tutmaya yetecek kadar süresi olmadığı görüldü. Nepomniachtchi ise mükemmel savunma fikirleri buldu.

Beyazın üstünlüğü 32.hamle itibariyle yavaşça azaldı ve Nakamura hamle tekrarına giderken başını sallıyor ve kendisinden çok memnuniyetsiz görünüyordu.

Analizler: GM Rafael Leitao.

Kaçan fırsatlar göz önünde bulundurulunca 23.Ah4! biraz bilgisayarvari; ama Nakamura 25.Ad2 yerine 25.Ad4!'i oyundan sonraki röportajda belirtirken çok haklıydı ve bunu "ani bir zihin kayması" olarak adlandırdı.

"... if I don't have the sudden brain slip and play Nd2—if I go Nd4 I think it's much better if not winning," says Nakamura on perhaps a missed opportunity against Nepomniachtchi today. #FIDECandidates pic.twitter.com/7gp6aSBCa0

— ChesscomLive (@ChesscomLive) June 22, 2022

"... eğer bu ani zihin kaymasını yaşamayıp Ad2 oynamak yerine Ad4 oynasaydım sanırım kazanmıyorsa bile de çok daha iyiydi." diyor Nakamura bugün  Nepomniachtchi'ye karşı oyunla ilgili olarak. . #FIDECandidates pic.twitter.com/7gp6aSBCa0

— ChesscomLive (@ChesscomLive)22 Haziran 2022

Radjabov-Ding ½-½

Ding bugün 2019 Dünya Kupası finalinin intikamını alma yolunda nihayet eline geçen büyük fırsatı kaçırdı. Dolaylı olarak Radjabov'un bu turnuvaya katılmasını sağlayan da o performansıydı.

Ding Katalan'a karşı daha önce erken ...Fb4+'lü bir sistem oynamış ve Caruana'ya karşı 2018 Adaylar'da berabere yapmıştı. Dolayısıyla, Radjabov'un sabah çalışacak bir varyantı vardı; ama yine de açılıştan hiçbir şey elde etmeden çıktı.

Doğal görünen 11...c5 ilk yeni hamlesi olsa da daha önce oynanmış iki oyunu iyi biliniyordu. 12.a3 burada kritik görünüyordu ve artık Siyahın veziri ile fili arasındaki iletişim bozulmuştu; ama Radjabov ileri giden başka bir yol seçti.

Azeri oyuncu hem e- hem de f-piyonlarını sürerken şahını biraz zayıflattı ve Ding'in 19...Vb7! hamlesi bunu ortaya çıkardı. Siyah orada iyi konumda gibi görünüyorddu, Ding'in üstünlüğünü de manevra yaptıkça büyüyordu.e

Ding'in bir yanlış hamlesi Radjabov'un gözünden kaçtı; çünkü konumu tutmasına yetecek 36.Af5!? hamlesi gözünden kaçtı. Ne var ki, bir tane daha izledi: zaman kontrolüne kadar bir hamlesi olan Ding çok gergin görünüyordu ve nihayetinde kazanan 40...Fxd4 hamlesini denemedi.

Ding Liren had to find the only move 40...Bxd4 to keep a winning advantage.

Radjabov is back in the game.#FIDECandidates pic.twitter.com/RBukiny9go

— ChesscomLive (@ChesscomLive) June 22, 2022

"Radjabov oyuna geri döndü.#FIDECandidates pic.twitter.com/RBukiny9go"

— ChesscomLive (@ChesscomLive) 22 Haziran 2022

Radjabov tahtaya geldiğinde haklı olarak yüzünde bir rahatlama oldu. Siyahın üstünlüğü tamamen uçup gitti ve artık konumda berabere tutmak hiç de zor değildi.

Notlar: GM Rafael Leitao.

Dünkü turda fırsatları kaçıran iki isim Ding ve Nakamura birbirleriyle oynuyorlar. Bu turdaki hayal kırıklığı yaratan sonuçlarından sonra bugünkü tura nasıl yaklaşacakları önemli. Bekleyeceğinizin aksine bugünkü hayal kırıklığı yaratan sonuçtan sonra beklentinizin aksine her iki tarafta bugünküyle aynı renkle oynayacak. Dolayısıyla Nakamura vs. Ding olacak.

5.Tur Sonunda Sıralama

6.Tur Eşlendirmesi

Önceki Haberler:

• • Nepomniachtchi Firouzja'yı Yenerek Tek Başına Liderliğe Fırtına Gibi Esti
  • Berabere Gününde Nakamura'dan Etkileyici Savunma
  • Nakamura Geri Dönerek Radjabov'u Yıktı, Ezeli Rakipler Yenişemedi
  • Caruana ve Nepomniachtchi Kazandılar, Birbirleriyle Buluştular
  • Caruana To Play His 4th Candidates: 'I Don't Actually Look At The Prize Fund'(İngilizce)
  • Which Candidate Has The Best Post-Pandemic Performance Rating(İngilizce)
  • Adaylar'ı Kim Kazanacak? Her Oyuncuyu Savunmak için Nedenler
  • 2022 Adaylar'ı Kim Kazanacak?
  • 2022 FIDE Adaylar Satranç Turnuvası: Aradığınız Her Şey