David Janowsky

David Janowsky, Rus doğumlu Fransız usta ve dünya klası bir oyuncu olup, en çok da eski dünya şampiyonu Emanuel Lasker ile yaptığı maçla tanınır. Janowsky, Janowsky-Hint Savunması açılışının mucidi olarak da bilinir. Eski Dünya Şampiyonu Jose Raul Capablanca  dedi: "Formda olduğu zaman [Janowsky] yaşayan en korkulan rakiplerden birisidir."

• Stili
• Erken Kariyerinden Dünya Klası Oyunculuğa
• Dünya Şampiyonası Meydan Okuyucu
• Lasker ile Yaptığı Maçlar ve Dünya Satranç Şampiyonluğu Unvan Maçı
• Dünya Şampiyonluğu Maçı Sonrası ve Mirası

Stili

Janowsky'nin stili taktik ve agresiftir. Çok az berabere yapmasıyla tanınır ve "Oyunsonlarından nefret ederim," demiştir. Janowsky çok hızlı oynardı ve özellikle fil çiftini iyi kullanırdı. Derin ve rakip kampı yarmayı amaçlayan planlarda becerikliydi, aşağıda Janowsky'nin nefis bitirici darbe 20.Vh6!'yı oynadığı oyunda da bunu görebilirsiniz.

Erken Kariyerinden Dünya Klası Oyunculuğa

Janowsky bugünkü Belarus sınırları içinde doğdu ve Paris'e 1890'da taşındı. Satranç kariyerine 1890'ların ortasında başladı ve en baştan itibaren büyük başarılar elde etti. 1896 Nüremberg Turnuvasında eski dünya şampiyonu Wilhelm Steinitz, Carl Schlechter, Mikhail Chigorin ve 11 diğer ustanın önünde beşinci oldu. Yüzyıl dönümünden önceki iyi sonuçları nedeniyle dünya klası bir oyuncu olarak görülmeye başladı.

1899 Viyana Turnuvasında Janwosky, üçüncü oldu (Siegbert Tarrasch ve Harry Pillsbury'nin ardından) ; ancak Steinitz, Schlechter, Chigorin, Geza Maroczy, Semion Alapin ve diğer ustaların önünde turnuvayı tamamlamıştır. 1899'da Janowsky Londra Turnuvasında ikinciliği paylaşmış (Pillsbury ve Maroczy ile birlikte; ancak Lasker'in gerisinde) ve Schlechter, Chigorin, Steinitz ile başka diğer ustaların önünde turnuvayı bitirmiştir. Bu turnuvadan bir oyununda Janowsky, Schlechter'e karşı unutulmaz bir vezir fedası yaparak forse mat bulmuştu:

Dünya Şampiyonası Meydan Okuyucu

1899'da Janowsky, kısa bir maçta Frank Marshall'ı yendi (üç kazanç, bir kayıp) ve daha sonra dünya çampiyonu Lasker'e meydan okudu ve maç teklifi kabul de edildi. Ne var ki, oyuncular maçın şartlarında anlaşamadılar ve maç o dönem gerçekleşmedi. Her ne kadar iki oyuncu sonraki 10 yıl birbirleriyle oynayamasalar da Lasker'in Janowsky'i dünya şampiyonluğuna meydan okumaya değer bir satranççı olarak gördüğü açıktı. 

1901'de Monte Karlo Turnuvasını (Isidor Gunsberg, Marshall ve başka ustaların önünde) dördüncü bitirmiştir. 1902'de yine dördüncü olmuş ve turnuvayı ahead of Tarrasch, Schlechter, Chigorin, Marshall ve başka ustaların önünde tamamlamıştır.

Tarihi 1904 Cambridge Springs Turnuvasında Janowsky ikinciliği paylaştı (Marshall'ın gerisinde ama dünya şampiyonu Lasker ile eş puanda) ve pek çok güçlü oyuncunun önünde yer almıştır. Bu oyuncuların aralarında Jackson Showalter, Schlechter, Chigorin, Pillsbury ve diğer dokuz önde gelen oyuncu vardı. Bu turnuva, özellikle kuvvetliydi, o dönemin en iyi 10 oyuncusundan yedisi turnuvada yer aldılar.

Janowsky, bir başka parlak hücum partisini 1905 Ostend Turnuvasında oynadı. Çok sağlam bir açılış oynadı ve sonrasında fedalı bir kombinezon oynadı Önce h6'dan atını feda etti, sonra da f7'den kalesini feda edip Tarrasch'ın şah kanadını açtı. Bir başka unutulmaz hücum!

1905 Ostend Turnuvasında Janowsky, ikinciliği paylaştı (Tarrasch ile birlikte, Maroczy'nin ardından) ve aralarında Schlechter, Marshall, Chigorin ve Alapin'in yer aldığı 11 usta oyuncunun önünde yer aldı. 1905 Barmen turnuvasında Janowsky, Schlechter ile birinciliği paylaşıp, Marshall, Chigorin, Alapin ve yedi başka usta oyuncunun önünde yer aldı.

1905 Barmen Turnuvasında oynanan ve aşağıda yer alan oyun Janowsky'nin şaheserlerinden birisidir. Açılış çok sağlam ve güçlüdür. Janowsky, d6'da bir bağlı geçer yaratıp yavaşça şah kanadı hücumu başlattı. Oyun, taş feda ederek kazanç bir oyunsonuna geçişi sağlamasıyla bitiyor.

1907'de Ostend Turnuvası'nın özel bir önemi vardı; çünkü turnuvayı kazanan isim Dünya Şampiyonluğu Maçı oynayabilecekti. Turnuvada altı katılımcı vardı ve Janowsk üçüncülüğü Marshall ile birlikte; ancak Tarrasch ve Schlechter'in gerisinde kalarak paylaştı. Sonucundan memnun olmadı ve Lasker'e karşı 1908'deki şampiyonluk maçı bitene kadar meydan okumamaya karar verdi.

Lasker ile Yaptığı Maçlar ve Dünya Satranç Şampiyonluğu Unvan Maçı

Janowsky, dünya şampiyonu Lasker ile Mayıs 1909'da kısa bir gösteri maçı yaptı. Sonuç 2-2 berabere bitti ve Janowsky bu maç nedeniyle dünya şampiyonluğu maçı yapmak istedi. Lasker kabul etti; ancak programında bir dünya şampiyonluğu maçı daha vardı. Lasker'in 1910'da Schlechter ile olan maçına hazırlanması gerektiği için, Ekim-Kasım 1909'da oynanayacak daha uzun bir gösteri maçı oynamayı kabul etti.

İkinci Lasker-Janowsky gösteri maçında Lasker kolayca kazandı (Janowsky için bir galibiyet, yedi kayıp ve iki berabere). Bu maçtan birkaç ay sonra Lasker, Schlechter'e karşı 1910 Dünya Şampiyonluğu Maçı'nda unvanını korumuştur ve Janowsky bir sonraki meydan okuyucuydu.

Lasker-Janowsky 1910 Dünya Şampiyonluğu Maçı'nın önceki maçlardan farklı bir formatı vardı: Kazanan beraberlikler hariç ilk sekiz galibiyete ulaşan taraf olacaktı. Ne var ki, bu maçın sonucu 1909'da Lasker'e karşı tamamen dağıldığı ikinci maçtaki korkunç performasından bile kötüydü! Lasker, sekiz galibiyet ve üç beraberlik alıp hiç oyun kaybetmedi. Tarihteki en tek taraflı dünya şampiyonluğu maçı olmuştur.

Dünya Şampiyonluğu Maçı Sonrası ve Mirası

1910'daki Dünya Şampiyonluğu Maçından sonra, Janowsky üst düzeyde oynamaya devam etti. Turnuva performansları inişli çıkışlı olsa da toplamda sonuçları halen iyiydi. 1914 Mannheim Turnuvası'nda I.Dünya Savaşı çıktı. Turnuva yarıda kaldı ve Alman oyuncular tutuklandı. Janowsky, geleceğin dünya şampiyonu Alexander Alekhine ve bazı başka oyuncular göz altına alındılar. Janowsky sadece kısa bir süre tutulduktan sonra önce İsviçre'ye sonra Birleşik Devletler'e taşındı.

Janowsky, 1916 New York Turnuvasını geleceğin dünya şampiyonu Jose Raul Capablanca'nın ardından ikinci oldu. Bu turnuvanın özellikle en acımasız oyunlarından birisi, Janowsky'nin Oscar Chajes'in şahını "Truva Atı" fedası(Beyazın açık-renkli filini h7-piyonuna feda etmesi) ile başlayan parlak hücumun neticesinde aldığı mat ağıdır. Çok unutulmaz bir hücum partisidir!

1916 New York Turnuvası'ndan sonra Janowsky'nin oyunu, her ne kadar zaman zaman bazı inciler sunsa da düşüşe geçti. 1921'de Atlantic City Turnuvasını kazandı ve en iyi oyunlarından birisini 1925'te oynadı (stili başlığında yer alan Friedrich Saemisch'e karşı oynadığı oyun). Janowsky, 1927'de Fransa'da tüberkülozdan hayatını kaybetti.

Janowsky her zaman savaşçı ruhu ve Lasker ile tek taraflı maçıyla hatırlanacak. Bunun yanı sıra yaratıcı ve gözüpek hücum stiliyle ve kariyerinin uzunluğuyla da anılacaktır. İlk dört dünya şampiyonunun hepsini yenmiştir (Steinitz, Lasker, Capablanca and Alekhine) ve bunu başaran iki oyuncudan birisidir (Tarrasch). Janowsky'nin açılışı (Janowsky-Hint) halen sürpriz bir silah olarak kullanılır ve unutulmaz ataklarıyla kombinezonları halen kitaplarda, makalalelerde ve videoları yer alır.