GM Fabiano Caruana

Hikaru Nakamura'nın Amerika'nın en genç yaşta büyükusta unvanı elde etme rekorunu kıran satranç dehası Fabiano Caruana, satranç dağını tırmandı ve zirveye ulaştı. Bu büyükusta, Elo listesinde dünyanın iki numarasına kadar yükseldi ve satranç kariyerini nice turnuva zaferleriyle  süsledi. 2018 yılında Amerikalı oyuncu Londra'da gerçekleştirilen 2018 Dünya Satranç Şampiyonasında Magnus Carlsen'e meydan okudu ancak eşitlik bozmalarda kaybetti.

• Erken Çocukluğu
• Gençlik Yılları
• Dünya Sıralamasında İlk 10'a Yükselişi
• 2016 Adaylar Turnuvası
• 2018 Dünya Satranç Şampiyonası için Hazırlık
• Dünya Şampiyonasının Ardından Performansı

Erken Çocukluğu

Fabiano Caruana 30 Temmuz 1992'de Miami, Florida'da doğdu. Satranca olan eğilimi 5 yaşındayken, New York'a taşındıktan sonra katıldığı bir okul sonrası satranç programında keşfedildi. İlk satranç koçu oldukça iyi bilinen bir satranç yazarı olan Ulusal Usta Bruce Pandolfini idi. Caruana sonrasında Büyükusta Miron Sher ve Büyükusta Alexander Chernin ile çalıştı.

2002 yılında FIDE Ustası unvanını ve 2006 yılında Uluslararası Usta unvanını elde etti. Bir yıl sonra, 14 yaş 11 ay ve 20 gün ile Caruana Amerika ve İtalya'daki en genç Büyükusta oldu. Büyükusta unvanını elde ettikten kısa süre sonra, İtalya Satranç Şampiyonasını kazandı ve gelmiş geçmiş en genç İtalya Şampiyonu oldu.

Gençlik Yılları

İtalyan Büyükusta 2008 yılına Tata Steel Satranç Turnuvasının C grubunda şampiyonluk elde ederek başladı ve böylece 2009 yılında B grubunda yarışma hakkı elde etti. Caruana aynı yıl, ilk defa satranç olimpiyatında yer aldı ve Dresden Olimpiyatında İtalya'yı ilk masada temsil etti.Olimpiyatı 7.5/11'lik bir performans ile tamamladıktan sonra, Caruana İtalya Satranç Şampiyonasını bir kez daha kazanarak unvanını korudu. 2008 yılını, Ekim ayında 2640 reyting ile dünyanın en iyi ilk 100 oyuncusu arasına girerek noktaladı.

2009 yılında Caruana, final turunda İngiliz Büyükusta Nigel Short'u mağlup ederek Tata Steel Şampiyonasının B grubunda şampiyon oldu. Rusya Takım Şampiyonası ve Mitropa Kupasında göstermiş olduğu güçlü peformansın ardından Caruana, Rusya'nın Hantı Mansiysk şehrinde düzenlenen 2009 Dünya Kupasına özel kontenjanla davet edildi ve burada Vugar Gashimov'a yenilmeden önce Lazaro Bruzon, Lenier Dominguez ve Evgeny Alekseev'i mağlup etti.

FIDE Dünya Kupasında yarıştığı için 2009 İtalya Satranç Şampiyonasına katılamayan Caruana, şampiyonayı 2010 ve 2011 yıllarında iki kez daha kazandı, böylece dört kez İtalya satranç şampiyonu unvanına ulaşmayı başardı. 2011 yılının sonuna doğru, Caruana dünya sıralamasında basamakları hızla tırmanarak canlı reyting sıralamasında 17.'liğe kadar yükseldi ve 2700'ü geçti.

Dünya Sıralamasında İlk 10'a Yükselişi

2012'de Caruana gelişimini sürdürmeyi başardı. Tata Çelik Turnuvası'nın A Grubunda ikinciliği paylaştıktan sonra Caruana bir seri yakalayarak Reykjavik Açık, Sigeman&Co. Satranç Turnuvası ile Dortmund Sparkassen Satranç Buluşması turnuvalarını kazandı. Aynı takvim yılı içinde hem Tal Anı hem de Grand Slam Satranç Finali turnuvalarını ikinci de bitirdi. Caruana 2013 Ocak itibariyle dünya sıralamasında 2781 olan reytingiyle beşinciliğe kadar yükselmişti.

Caruana, 2013 yılının büyük kısmını FIDE Grand Prix yoluyla 2014 Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde etmek için harcadı. Zug'da üçüncü, Selanik'te ikinci ve Paris'te birinci olduktan sonra topladığı 380 puan yeterli olmadı ve Caruana Adaylar Turnuvasına katılma hakkını ucu ucuna kaçırdı.

2014 yılında Şemkir ve Norveç Satranç Turnuvalarını Carlsen'in ardından ikinci noktaladı.

2014 yılındaki en göze çarpan zaferi, Caruana'nın şampiyonluğu ile sonuçlanan Dortmund Sparkassen Chess Meeting turnuvasında Ukraynalı Büyükusta Ruslan Ponomariov karşısında elde ettiği galibiyetti.

Caruana Dubai'de gerçekleştirilen Dünya Hızlı Satranç Şampiyonasında şampiyonluğu yarım puanla kaçırarak ikinci oldu. Ardından Norveç'in Tromso kentinde gerçekleştirilen 2014 Satranç Olimpiyatında İtalya'yı bir kez daha ilk masada temsil etti.

Olimpiyatın tamamlanmasının artından Caruana Amerika'ya geri döndü ve burada unutulmaz şekilde üst üste yedi galibiyet elde ederek Sinquefield Kupasını kazandı.

Caruana, 3080 reyting performansı ve Hikaru Nakamura, Levon Aronian, Maxime Vachier-Lagrave, Vesilin Topalov ve Dünya Şampiyonu Magnus Carlsen'i mağlup ederek muhtemelen satranç tarihinin en iyi turnuva performansını elde etti.

Çift tur döner turnuva formatındaki bu turnuvanın tüm oyuncuları dünya sıralamasında ilk onda yer alıyordu ve turnuva sonundaki 8.5/10'luk skoru Caruana'nın Elosunun 2844'e yükselmesini sağladı. Bu turnuvanın ardından, Caruana dünya sıralamasında ikinciliğe yükseldi.

2016 Adaylar Turnuvası

Sinquefield Kupasındaki tarihi performansının ardından, 2016 Adaylar Turnuvasına katılmaya hak kazanmayı aklına koyan Caruana, FIDE Grand Prix'ye geri döndü. 2014 yılının Ekim ayında, Caruana Grand Prix'nin Azerbaycan, Bakü'de gerçekleştirilen açılış ayağında Boris Gelfand ile birinciliği paylaştı. Yıl sonunda ise Taşkent'te eş puanla dördüncü oldu.

Mayıs 2015'te, Caruana FIDE Grand Prix'nin Hantı Mansiysk'de gerçekleştirilen final ayağında Hikaru Nakamura ve Dmitry Jakovenko ile birinciliği paylaştı. Bu turnuva galibiyeti Caruana'nın 2014-2015 FIDE Grand Prix'yi açık ara birinci tamamlaması ve 2016 Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde etmesi anlamına geliyordu.

Adaylar Turnuvasına katılma hakkı elde eden Caruana, Amerika Satranç Federasyonuna geri dönmek için çifte vatandaşlığını kullandı. Amerikan takımına tekrar katılmaya hak kazandığında ABD, takımında Hikaru Nakamura ve Wesley So ile birlikte Olimpiyat şampiyonluğunu hedefleyecek bir takım haline geldi. 

Aynı yıl, Caruana Dortmund Sparkassen Satranç Buluşması turnuvasında birinci oldu ve Bakü'de gerçekleştirilen FIDE Dünya Kupasında Rauf Mamedov ve Anton Kovalyov'u eleyerek dördüncü tura yükseldi ve Shakhriyar Mamedyarov tarafından kupadan elendi.

Caruana 2016 yılına Tata Çelik Satranç Turnuvasını Magnus Carlsen'in sadece bir puan gerisinde ikinci olarak başladı. Yirmi üç yaşındaki büyükusta Adaylar Turnuvasına dünyanın en iyi üçüncü oyuncusu olarak katıldı.

2016 Adaylar Turnuvası Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlendi. Turnuvada Caruana'nın yanı sıra dünyanın en iyi oyuncularından Viswanathan Anand, Sergey Karjakin, Peter Svidler, Hikaru Nakamura, Veselin Topalov, Anish Giri, ve Levon Aronian da yer alıyordu. Dünya Şampiyonasında Magnus Carlsen karşısında yarışabilmek için Adaylar Turnuvasını kazanması gereken Caruana son tura rakibi Karjakin ile eş puanla lider girdi. Eşit puana rağmen, Adaylar Turnuvasının eşitlik bozmalarına göre (galibiyet sayısı) Caruana'nın turnuvayı kazanması için Siyah taşlarla kazanç için oynaması gerekiyordu, çünkü berabere Karjakin'e avantaj sağlıyordu. Rus büyükusta Caruana'yı mağlup ederek 2016 Dünya Satranç Şampiyonası meydan okuyucusu oldu.

 2018 Dünya Satranç Şampiyonası için Hazırlık

Adaylar Turnuvasında Dünya Şampiyonasına katılma hakkını ucu ucuna kaçırmış olmasına rağmen 2016 yılı Caruana için oldukça iyi bir yıl oldu. 2016'da ilk defa ABD Satranç Şampiyonasını kazandı ve Bakü'ye dönerek ABD'ye satranç olimpiyatını kazanmasında yardımcı oldu, böylece ABD 1976 yılından bu yana ilk kez altın madalya kazanmış oldu. Olimpiyatta Amerika takımı eşitlik bozmalarda Ukrayna takımını geçerek şampiyon oldu ve Caruana ilk masadaki performansı ile bireysel bronz madalya kazandı.

Londra Satranç Klasiğini ikinci olarak noktalayan Caruana, 2016 Grand Chess Tour'u ise üçüncü sırada noktaladı.

2017 yılında, ilk kez dört kez Dünya Kadınlar Şampiyonu Hou Yifan karşısında oynadığı chess.com Speed Chess Şampiyonası maçını 19-9'luk bir skor ile kazanarak bir üst tura geçti.

ABD'li büyükusta PRO Satranç Liginin ilk sezonunda Montreal Chessbrahs takımı ile yarıştı. Caruana takımın Atlantik bölümünden bir üst tura çıkmasına yardımcı oldu ancak, Chessbrahs takımı yarı finallerde Saint Louis Arch Bishops takımı tarafından elendi.

Caruana, 2017 Man Adası Uluslararası Açık Turnuvasının ilk turunda Vladimir Kramnik'i mağlup ettiğinde reyting yoluyla Adaylar Turnuvasına katılma hakkını da garantilemiş oldu.

Kramnik'in 2018 Adaylar Turnuvası için turnuva kartı (Wild Card) olarak duyurulmasının ardından, hem Fabiano Caruana hem de Wesley So Adaylar Turnuvasına reyting yolu ile katılma hakkı elde etti.

Yılın sonuna doğru, Caruana yıldırım eşitlik bozma maçında Ian Nepomniachtchi'yi yenerek Londra Satranç Klasiğini kazandı.

Caruana katılmış olduğu ikinci Adaylar Turnuvasında elde etmiş olduğu bu fırsatı sonuna kullandı. Berlin'de 2016 Dünya Şampiyonası meydan okuyucusuSergey Karjakin karşısında bir oyun kaybettikten sonra, Fabiano Caruana son iki turda Levon Aronian ve Alexander Grischuk'u mağlup ederek 2018 Dünya Satranç Şampiyonası Maçında Magnus Carlsen karşısında yarışma hakkı elde etti.

Adaylar Turnuvasındaki galibiyetinin ardından, Caruana etkileyici sonuçlar elde etmeye devam etti. Caruana GRENKE Satranç Klasiği ve Norveç Satranç turnuvalarını Carlsen'in önünde birincilikle bitirdi.

Caruana 2018 ABD Satranç Şampiyonasında ikinci oldu ve Sinquefield Kupasını (Carlsen ve Aronian ile) eş puanla lider noktaladı. Sinquefield Kupasını kazanan ve Grand Chess Tour sezonunu eş puanla dördüncü olarak tamamlayan Caruana, Londra Satranç Klasiğinde son kontenjan için Wesley So karşısında eşitlik bozma maçı oynadı ve bu maçı 1.5-0.5 kazandı.

Londra'da gerçekleştirilen Dünya Satranç Şampiyonası Maçından önce, Caruana Gürcistan/Batum'da düzenlenen Satranç Olimpiyatında ABD'nin gümüş madalya kazanmasına katkıda bulundu.

2018 Speed Chess Şampiyonasına bir kez daha katılan Caruana bu kez Levon Aronian tarafından ilk turda elendi.

Adaylar Turnuvasını kazanmak için uzun yıllar boyunca gösterdiği disiplinli çalışma sonuncunda, Caruana Dünya Satranç Şampiyonasında Magnus Carlsen karşısında oynama şansı elde etti.

Maçın 12 partisi de beraberlikle sonuçlandı ve Magnus Carlsen eşitlik bozmalardaki üç hızlı partiyi de kazanarak şampiyonluk unvanını korudu.

Dünya Şampiyonasının Ardından Performansı

Dünya Şampiyonasından bir ay sonra, Caruana Londra Satranç Klasiğinde üçüncülük maçında Levon Aronian'ı mağlup ederek üçüncü oldu. Bu galibiyet aynı zamanda Caruana'nın Grand Chess Tour'u üçüncü noktaladığı anlamına geliyordu.

2019 PRO Satranç Ligi Sezonunda Fabiano Caruana Atlantik bölümünde Saint Louis Arch Bishops takımı ile mücadele etti ve San Fransisco'da gerçekleştirilen PRO Satranç Ligi finallerinde takımını şampiyonluğa taşıdı.

Caruana, 2020 yılına formda girerek ilk Tata Çelik Turnuvası zaferini elde etti (bağlantı İngilizce). Turnuvanın bitimine tek tur kala Carlsen, So, Anand, Firouzja, Giri ve diğer dünya çapında satranççıların önünde zaferini ilan etti. 

Caruana, 2018 döngüsünde dünya şampiyonuna meydan okuduğu için 2020 Adaylar Turnuvasında doğrudan katılma hakkı vardı. Turnuvadaki en yüksek reytingli oyuncu olarak favori kabul ediliyordu. 26 Mart 2020'de turnuva COVID-19 pandemisi ve Rusya'da bu nedenle ilan edilen seyahat kısıtlaması nedeniyle Adaylar Turnuvası ertelendi. Turnuvanın yarısında Caruana 3,5/7 puandaydı ve Vachier-Lagrave ile Nepomniachtchi'nin bir puan gerisindeydi. 

Mayıs 2020'de Caruana ilk tur Dominguez'i ikna edici şekilde 15-3 yenerek Clutch Chess Champions Showdown turnuvasında finale kaldı. Finalde So ile 9-9'luk bir skor elde ettikten sonra eşitlik bozmalarda kazandı.

Caruana, Nisan 2021'de kaldığı yerden devam eden 2020-2021 Adaylar Turnuvasının ikinci yarısında sağlam bir 4/7'lik performans gösterdi. Bu performansıyla 3-4. dereceleri GM Anish Giri ile paylaştı (eşitlik bozmada dördüncüydü); ama bu performansı turnuvayı kazanan GM Ian Nepomniachtchi'ye yetişmesi için yeterli olmadı.