Arka Sıra Matı
Satrançta, şahınızı piyonlarınızın arkasında ve tahtanın merkezinden uzakta korumak her zaman iyi bir fikirdir. Ancak bu stratejinin ters tepebileceğini biliyor muydunuz? Bu yüzden her zaman arka sıra matına dikkat etmelisiniz.
Arka Sıra Matı Nedir?
Satrançta, arka sıra matı, bir oyuncunun rakibinin arka sırasına (Beyaz için birinci sıra, Siyah için sekizinci sıra) saldırarak mat yapmasıyla oluşan bir mat modelidir. Bu matın mümkün olması için, şahın önündeki karelerin kendi taşları tarafından bloke edilmesi gerekir.
Arka sıra matları saldırı taşlarının yardımıyla da gerçekleşebilir.
Aşağıda IM Kostya Kavutskiy'nin arka sıra matıyla ilgili videosunu izleyin.
Arka Sıra Matı Neden Önemlidir?
Arka sıra matı, satrançtaki en temel mat modellerinden biridir. Rok atmak genellikle şahı güvende tutmanın en iyi yolu olduğundan, bu tür bir mata izin veren piyon yapısı genellikle tahtada kendiliğinden oluşur.
Arka sıra zayıflıklarını tespit etmek bir oyuncunun cephaneliğinde güçlü bir silah olabilir. Bu zayıflığın nasıl keşfedileceğine dair bir örneği aşağıdaki pozisyonda görebilirsiniz.
IM Andreas Moen ve GM Veselin Topalov arasında oynanan bu oyunda, Siyah, Beyaz'ın arka sıra güvenliğinin bir ipliğe bağlı olduğunu gördü. Eğer sadece Beyaz vezirin arka sıraya erişimi engellenebilseydi, Topalov mat etmek için vezirini feda edebilirdi. Beyaz veziri saptırmak için Fh6 oynayarak akıllıca bir yol buldu. Sonra Moen kaleyi kaybetmemek için fili aldı, ancak bu Topalov'un oyunu bitiren darbeyi indirmesine izin verdi.
Mat etmek, bu zayıflıktan elde edebileceğiniz tek sonuç değildir. Mat olasılığını araştırmak da materyal kazancı sağlayabilir. GM Svetozar Gligoric ve GM Bobby Fischer arasındaki bu oyunda bir örnek görebilirsiniz. Aşağıdaki konumda, Gligoric kalesini f2'ye oynamıştı.
Fischer atını d3'e oynadı, vezir ve kaleye çatal attı. d1'de d3 karesini koruyan bir kale olmasına rağmen, kale arka sıradan ayrılamaz, aksi takdirde Fischer Va1# oynadıktan sonra Gligoric mat olurdu. Beyaz, değişimden kaybeden taraf olarak çıktıktan sonra hemen terk etti.
Yukarıdaki örneklerin gösterdiği gibi, oyunlarınızda arka sıra matından faydalanmak, belirleyici bir üstünlük elde etmenin hızlı bir yolu olabilir. Rakiplerinizin zayıf arka sıranızdan faydalanmasına izin vermeyin. Bu silahı onlara karşı nasıl kullanacağınızı öğrendikten sonra, satrançta ustalaşma yolunda emin adımlar atmış olacaksınız.
Becerilerinizi Test Edin
Artık arka sıra matı kavramını öğrendiğinize göre, bunu kendi lehinize ustaca kullanıp kullanamayacağınızı kontrol etme zamanınız geldi. Bu zayıflığı keşfederek aşağıdaki bulmacaları çözün.
Bulmaca 1: Bir dünya şampiyonunu yenebilecek yeteneğe sahip misiniz? Bu oyunda GM Paul Keres, GM Alexander Alekhine'i yendi. Keres gibi oynayıp oyunu kazanabilir misiniz?
Bulmaca 2: GM Mikhail Tal satranç tarihinin en iyi taktik dehalarından biriydi. Petar Mejic'i yenmek için yaptığı hamleyi bulabilir misiniz?
Bulmaca 3: En iyi yıllarında, GM Viktor Korchnoi dünyanın en iyi oyuncularından biriydi. GM Grigory Levenfish'e karşı oynanan bu oyunda, Korchnoi arka sıradaki zayıflığını görmezden geldi ve oyunu kaybetti. Levenfish'in bu pozisyonda hangi hamleyi yaptığını görebiliyor musunuz?
Sonuç
Artık arka sıra matının ne olduğunu ve onu kendi lehinize nasıl kullanabileceğinizi biliyorsunuz. Premium üyeliğimizi deneyin ve taktiksel farkındalığınızı geliştirip rakiplerinizi yenmek için arka sıra matı bulmacalarını pratik edin!
